● محل تـولد: تهـران
زندگینامه، آثـار و سوابق هنری
وی در سال ۱۳۲۶، به دبیرستان پیرنیا، در چهار راه گمرک رفت و در آنجا با جمشید لایق، اسماعیل داورفر و مهدی فتحی، همکلاس شد. در سال ۱۳۲۹ همزمان با درس دبیرستان، در کلاس جامعه باربد در خیابان لاله زار هم اسم نوشت. این کلاس را اسماعیل مهرتاش در سال ۱۳۰۵ راه انداخته بود و در آن موسیقی، تئاتر و ادبیات درس میداد. او در سال ۱۳۳۰، کتاب هنر تئاتر را خواند. او در کلاس تئاتر سعدی که همسر عبدالحسین نوشین آن را اداره میکرد هم شرکت کرد. و پس از اخذ دیپلم از هنرستان هنرپیشگی به سال ۱۳۳۵ در تهران، به گذراندن دوره های تئاتر در کلاس های معتبـر تئاتر پرداخت. استاد علی نصیریان با دیدن تعزیه و نمایش های تخت حوضی و نقالی در محل زندگی خود، به نمایش علاقمند شد، وی در بازیگری بیشتر به نقش های تاریخی و مردمی توجه دارد و در نقش آفرینی وی نوعی زیرکی، مردم داری و وقـار نهفته است. او در اکثر نمایش هایش گرایشی خاص به نمادگرایی دارد و نوشته هایش بسیار بدیع و نوآورانه هستند. استاد نصیریان، از اولین افرادی هستند که که با تکیه بر ادبیات شفاهی از اشعار، تصنیف ها و سنت های عامیانه در نمایش های خود استفاده میکند. ایشان بر اساس شیوه های نمایش سنتی ایران که خود مستقیما شاهد اجرای آنها بوده، ضمن آشنایی با ساختار و عناصر تئاتر غرب، به تالیف آثاری می پردازد که بانی و بنیانگذار نمایشنامه نویسی ملی ایران تلقی می گردد. او از دههٔ ۱۳۳۰، در نمایشهای حرفهای بازیگری و نویسندگی میکرد و از اعضای آغازین گروه هنر ملّی بود. او بیش از ده نمایشنامه نوشته و با همین آثار، همراهِ بهرام بیضایی و اکبر رادی و غلامحسین ساعدی و اسماعیل خلج و چند نمایشنامهنویس دیگر، از برجستگان نمایشنامهنویسی در زبان فارسی بشمار میرود. نصیریان در سال ۱۳۶۲، نقش قاضی شارح را در سریال سربداران بازی کرد، نقشی که بین تمام نقشهایش تا آن تاریخ منحصر به فرد بود. آقای هالو، پستچی، کفشهای میرزا نوروز، شیر سنگی، ناخدا خورشید، هزاردستان، سالهای خاکستری، بوی پیراهن یوسف، میوه ممنوعه و شهرزاد از آثار شاخص وی میباشند.
علی نصیریان، در سال ۱۳۳۵ جایزه نخستین مسابقه نمایشنامهنویسی را برای نمایش بلبل سرگشته دریافت کرد. فیلم گاو ساخته داریوش مهرجویی، نخستین فعالیت سینمایی او بود. او پس از کسب تجارب کافی در نمایشنامه نویسی، در سالهای ۱۳۳۷ – ۱۳۳۶ و مدتی شرکت در جشنواره های هنری، در سال ۱۳۴۱، طی یک بورس تحصیلی برای مطالعه تئاتر به آمریکا رفت و پس از بازگشت به ایران، به فعالیت هنری مشغول شد. استاد علی نصیریان علاوه بر تحصیل در رشته هنرپیشگی در هنرستان، در کلاس های آزاد و معتبر تعلیم تئاتر به آموختن تئاتر و نیز نمایشنامه نویسی و تشکیل گروه های تئاتر پرداخت.
وی پس از بازگشت از آمریکا نیز به طور حرفه ای به بازیگری در رادیو و تلویزیون و نیز در سینما مشغول شد. در سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ رئیس اداره تئاتر بود و بعد بازنشسته شد و از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دبیری دو دوره جشنواره تئاتر شهرستان را به عهده داشت و طی سالهای ١٣۵۵ و ١٣۵۶ به عضویت گروه نمایش و ادبیات نمایشی فرهنگستان هنر درآمد. برگزیده شدن به عنوان چهره های ماندگار در عرصه هنرهای نمایشی در رشته بازیگری تئاتر و سینما در نخستین همایش چهره های ماندگار در سال ۱۳۸۰، دریافت نشان درجه اول فرهنگ و هنر از رییس جمهور وقت، آقای خاتمی؛ دریافت نشان درجه اول دانش، از رییس جمهور، آقای احمدی نژاد و همچنین تندیس خانه سینما و سیمرغ طلایی از جشنواره فیلم فجر و جوایز دیگر، برخی از افتخارات ایشان است.
استاد علی نصیریان، در سن ۸۴ سالگی در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۹۷، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی در فیلم مسخرهباز کسب کرد.
سینما
۱۳۹۷ – مسخرهباز
۱۳۹۶ – امپراطور جهنم
۱۳۹۵ – حکایت دریا
۱۳۹۳ – ایران برگر
۱۳۸۹ – ارتباط خانوادگی
۱۳۸۸شکارچی شنبه
۱۳۸۷ – پستچی سه بار در نمیزند
۱۳۸۳ – جزیره آهنی
۱۳۸۲ – شاه خاموش
۱۳۸۱ – دیوانهای از قفس پرید
۱۳۸۰ – زندانی ٧۰٧
۱۳۷۷ – کمیته مجازات
۱۳۷۴ – برج مینو
۱۳۷۴ – بوی پیراهن یوسف
۱۳۷۱ – شعلههای خشم
۱۳۷۰ – عشق من ـ شهر من
۱۳۶۸ – پول خارجی
۱۳۶۸ – دل نمک
۱۳۶۷ – روز باشکوه
۱۳۶۷ – سالهای خاکستری
۱۳۶۵ – ترنج
۱۳۶۵ – دزد و نویسنده
۱۳۶۵ – شیر سنگی
۱۳۶۵ – ناخدا خورشید
۱۳۶۴ – جادههای سرد
۱۳۶۴ – کفشهای میرزا نوروز
۱۳۶۲ – کمال الملک
۱۳۶۱ – جایزه
۱۳۶۰ – آفتاب نشینها
۱۳۶۰ – بند
۱۳۶۰ – فصل خون
۱۳۵۹ – مدرسهای که میرفتیم
۱۳۵۷ – دایره مینا
۱۳۵۵- سرایدار
۱۳۵۴ – مهرگیاه
۱۳۵۱ – پستچی
۱۳۵۱ – ستارخان
۱۳۴۹ – آقای هالو
۱۳۴۸ – گاو
تلویزیون
۱۳۹۷ – ۱۳۹۸ -برادرجان
۱۳۹۴ – ۱۳۹۵ – شهرزاد
۱۳۹۳ – ۱۳۹۲ – قاب خاطره
۱۳۹۲ – تلهفیلم در آغاز یک روز
۱۳۹۳ – ۱۳۹۱ -جلالالدین
۱۳۹۱ – رویای گنجشک ها
۱۳۸۹ – ۱۳۹۰ – تله فیلم قلب دوم
۱۳۸۸ – تله فیلم درخت چشمه
۱۳۸۸ – زمین انسان ها
۱۳۸۷ – بهشت و بهار
۱۳۸۷ – تله تئاترآدم خوابش میگیره
۱۳۸۷ – شیخ بهایی
۱۳۸۵ – پرواز در حباب
۱۳۸۵ – میوه ممنوعه
۱۳۸۲ – نیمه گمشده
۱۳۸۳ – مهر و ماه
۱۳۷۸ – ۱۳۸۱ – روشنتر از خاموشی
۱۳۸۰ – تصمیم نهایی
۱۳۷۸ – ثقهالاسلام تبریزی
۱۳۷۸ – زمان شوریدگی
۱۳۷۵ – ۱۳۷۸ – آژانس دوستی
۱۳۷۷ – تله تئاتر نیرنگ بازی های آقای اسکابن
۱۳۷۷ – هم شاگردی ها
۱۳۷۶ – نسیم
۱۳۷۵ – بهشت گمشده
۱۳۷۴ – عیاران
۱۳۷۴ – زیر گنبد کبود
۱۳۷۴ – پرده عجایب
۱۳۷۳ – همسایهها
۱۳۷۰ – ۱۳۷۲ – مش خیرالله صندوقچه اسرار
۱۳۶۶ – گرگ ها
۱۳۵۸ – ۱۳۶۶ – هزاردستان
۱۳۶۳ – تله تئاتر سوزنبانان
۱۳۶۳ – سربداران
۱۳۵۴ – تله تئاتراستعمال دخانیات ممنوع
۱۳۴۶ – تله تئاترخانه روشنی
۱۳۴۵ – تله تئاترمجسمه جاندار
۱۳۴۵ – سیزده به در
۱۳۴۵ – تله تئاتر رعد در خیابان
۱۳۴۵ – تله تئاتر لولو سر خرمن
۱۳۴۴ – تله تئاتر گاو
۱۳۴۴ – جعفرخان از فرنگ برگشته
۱۳۴۳ – تله تئاتر یک کلاغ، چهل کلاغ
۱۳۴۳ – گوهر شب چراغ
۱۳۴۳ – تله تئاتر پهلوان کچل
۱۳۴۳ – تله تئاتر روشنایی های خانه ما
۱۳۴۳ – تله تئاتر مرداب
۱۳۴۲ – تله تئاترعروسکهای گوشتی
۱۳۴۲ – تله تئاترابرام آقا
۱۳۴۲ – تله تئاتر بیگانه در خانه
۱۳۴۲ – تله تئاتر کنار جاده
۱۳۴۲ – تله تئاتر هالو
۱۳۴۲ – تله تئاتر دشتبان
۱۳۴۲ – تله تئاتر سیسیل یا مکتب پدران
۱۳۴۲ – تله تئاتر افعی طلایی
۱۳۴۲ – تله تئاتر پنجره
۱۳۴۲ – تله تئاتر سیاه
۱۳۴۱ – تله تئاتر آتشکده
۱۳۴۱ – تلهتئاتر مارتی
۱۳۴۱ – تلهتئاتر بازگشتی نیست
۱۳۴۰ – تلهتئاتر ترانهٔ شادی
۱۳۴۰ – تلهتئاتر شیدوش و ناهید / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۴۰ – تلهتئاتر رستاخیز / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۴۰ – تلهتئاتر تابستان طولانی
۱۳۴۰ – تلهتئاتر بنبست / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۴۰ – تلهتئاتر طلسم / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۴۰ – تلهتئاتر عروسی جناب میرزا / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر شام خصوصی/ کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر متهم / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر ویلای یوکا
۱۳۳۹ – تلهتئاتر غرور زندگی / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر پزشک دهکده کوکونیان / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر شب شوم
۱۳۳۹ – تلهتئاتر خانهٔ اجارهای
۱۳۳۹ – تلهتئاتر اسب سیرک
۱۳۳۹ – تلهتئاتر بعد از سی سال / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر در منطقهٔ جنگی
۱۳۳۹ – تلهتئاتر ده و سه دقیقه
۱۳۳۹ – تلهتئاتر خودکشی/ کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر وظیفهٔ پزشک / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر افعی طلایی بازیگر / نویسنده / کارگردان: علی نصیریان
۱۳۳۹ – تلهتئاتر مارگریت
نوشتهها
۱۳۳۹ – بلبل سرگشته
۱۳۴۲ – کتاب تماشاخانه / مجموعه نمایشنامه
۱۳۴۸ – لونه شغال
۱۳۵۷ – بنگاه تئاترال
۱۳۷۸ – بازی سلطان و سیا
۱۳۸۳ – بازیگر و زنش / مجموعه نمایشنامه
تئاتر
۱۳۹۳ – تانگوی تخم مرغ داغ
۱۳۹۶ – اعتراف
۱۳۹۱ – هفت شب با میهمانی ناخوانده در نیویورک
۱۳۹۰ – بازیگر و زنش
۱۳۹۰ – آدم خوابش میگیره
۱۳۸۴ – پنجرهها