● محل تـولد: تهـران
● وب سایت: www.hosseinalizadeh.net
زندگی‌نامه، آثـار و سوابق هنری
او در منطقه سید نصر الدین بازار تهران، از پدری اهل ارومیه و مادری اهل تهران متولد شد. پس از تحصیل در هنرستان موسیقی، به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و همزمان در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به یادگیری و اجرای کنسرت پرداخت. او نزد هوشنگ ظریف، حبیب‌الله صالحی، محمود کریمی، علی اکبر شهنازی، داریوش صفوت، نورعلی برومند، سعید هرمزی، یوسف فروتن و عبدالله دوامی موسیقی آموخته است و در سالهای آغازین دهه ۱۳۶۰ خورشیدی در دانشگاه آزاد برلین نیز تحصیل کرده‌است. استاد علیزاده، در سال ۱۳۴۷ عضو ارکستر رودکی بود. در جشن هنر شیراز دو کنسرت اجرا کرد. او با عضویت در کانون چاووش؛ همراه با دیگر استادان موسیقی ایران از جمله: محمدرضا لطفی و پرویز مشکاتیان آثار جاودانه‌ای در موسیقی ایران، بنام مجموعه آلبوم‌های چاووش اجرا کرد و نیز با آموزش به هنرجویان موسیقی تأثیر مهمی در تربیت موسیقی‌دانان و نوازندگان پس از انقلاب گذاشت. او در اوایل دهه هفتاد ریاست هنرستان موسیقی را بر عهده داشت. وی تا سال ۱۳۸۴ با محمدرضا شجریان در قالب گروهی چهار نفره همراه با کیهان کلهر و همایون شجریان، به برگزاری کنسرت و اجرای برنامه در کشورهای مختلف مشغول بود. استاد حسین علیزاده، از سالهای ابتدایی دهه پنجاه به تدریس در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پرداخت و همزمان شکل دهی گروه های مرکز حفظ و اشاعه و شیدا و عارف و گروه سازهای ملی را دنبال کرد. در این سالها علیزاده با ساخت و اجرای قطعاتی چون سواران دشت امید و حصار؛ فرمی تازه را به موسیقی ایرانی اضافه کرد که نبوغ وی دراین زمینه را نشان داد. ساخت کنسرتوی نی و ارکستر با عنوان نینوا در سالهای ابتدایی دهه شصت، نام علیزاده را بیش از گذشته بر زبان ها جاری ساخت. این قطعه که با نی جمشیدعندلیبی به عنوان تکنواز نی اجرا شد، از جمله شاخص ترین قطعات تاریخ موسیقی ایران به شمار می رود که علیزاده آن را با الهام از تحولات سالهای ابتدایی دهه شصت تصنیف کرد. پس از تعطیلی و توقف موسسه چاووش، علیزاده برای ادامه تحصیل موسیقی به دانشگاه آزاد برلین رفت و در سالهای میانی دهه شصت به ایران بازگشت و گروه شیدا و عارف را بازسازی کرد که حاصل آن کنسرت شور انگیز با صدای شهرام ناظری، صدیف تعریف و بیژن کامکار در تالار وحدت بود. این کنسرت بعدها با صدای شهرام ناظری در آلبومی به همین نام انتشار عمومی یافت.
استاد حسین علیزاده، پس از آن به تجربه در ساخت انواع موسیقی پرداخت که در زمینه موسیقی ایرانی در قالب تکنوازی می توان به آثاری چون ترکمن، پایکوبی، همایون (با سه تار) و ماهور، هجرانی، همنوایی، نوا (تار) در زمینه گروه نوازی آلبوم های راز و نیاز (با صدای علیرضا افتخاری) صبحگاهی (با صدای محسن کرامتی) و آثاری به صورت گروه نوازی (آوای مهر،راز نو، به تماشای آبهای سپید، نی نوا، عصیان و واریاسیون کردی) اشاره کرد.
او در زمینه موسیقی فیلم هم تجربه‌های موفقی داشته است که از جمله آنها می‌توان به موسیقی فیلم‌های: چوپانان کویر، ساخته حسین محجوب، دل شدگان، ساخته علی حاتمی، گبه، اثر محسن مخملباف)، عشق طاهر، اثر محمد علی نجفی، ایران سرای من است، ساخته پرویز کیمیاوی، زمانی برای مستی اسب‌ها، ساخته بهمن قبادی، ابر و آفتاب، ساخته محمود کلاری، میراث کهن، ساخته سید محمد میر سلطانی)، زشت و زیبا، اثر احمد رضا معتمدی)، لاک پشت‌ها هم پرواز می‌کنند، اثر بهمن قبادی، نیومانگ، اثر بهمن قبادی و موسیقی متن سریال تلویزیونی زیر تیغ اشاره کرد. وی همچنین در زمینه انتشار کتاب و آلبوم‌های آموزشی تجربه‌های موفقی داشت که انتشار ده قطعه برای تار، در ۴ جلد، ردیف میرزا عبدالله (اجرا با تار و سه تار)، دستور تار و سه تار دوره متوسطه تا پیشرفته (کتاب و نوار) بوسه‌های باران (مجموعه تصانیف) و پارتیتور قطعه نوا از جمله کارهای وی در این زمینه است. وی از سالهای پایانی دهه ٧۰ همکاری خود را با محمد رضا شجریان و کیهان کلهر و همایون شجریان آغاز کرد که حاصل آن اجرای کنسرت‌های مختلف در اروپا و آمریکا و کنسرت همنوا بابم در تهران، در محل تالار کشور بود. حاصل همکاری شجریان و علیزاده آلبوم‌های فریاد، همنوا بابم، داد و بیداد، زمستان و نوا بوده است.
وی در سال ١٣٨٣، با ژیوان گاسپاریان همکاری مشترکی داشت که حاصل آن کنسرتی در کاخ نیاوران بود که بعدها این کنسرت در قالب آلبومی به نام به تماشای آبهای سپید انتشار عمومی یافت و تا مرحله نهایی جایزه گرمی، برای بخش موسیقی جهانی پیش رفت. او در کمک به ساخت سازهای تازه تجریه‌های موفقی داشته است که از آن میان می‌توان به ابداع سازهای سلانه و شور انگیز اشاره کرد که هم اینک نیز در کنسرت‌هایش از آن بهره می‌گیرد. همچنانکه در معرفی سازندگان سازها نیز پیشگام بود و در کنسرت‌های خود از سازندگان سازهایی که خود با آنها تکنوازی می کرد در بروشور کنسرت یاد کرده است. استاد علیزاده گروهی به نام ضربانگ را شکل داد که حاصل آن اجرا در چند کشور اروپایی بود. او که سالها قبل در فکر تجریه‌های تازه در زمینه موسیقی آوازی بود، با شکل دهی گروهی به نام هم آوایان این تجربه را توسعه داد که آخرین اجرای این گروه در تابستان امسال از گسترش ایده‌‌های تازه وی دراین زمینه خبر می‌دهد.
استاد حسین علیزاده، در هفتم آذر ۱۳۹۳، در نامه‌ای، از دریافت نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه اعلام انصراف کرد و نوشت که خود را بی‌نیاز از دریافت هر نشانی می‌داند. او در این نامه گفت: اگر سفیر سیاسی و فرهنگی کشور فرانسه هدیه ملت با فرهنگ فرانسه را به سینه هنرمندان بزرگ ما نصب می‌کند، آن را ارج می‌نهیم و ما نیز ستایش می‌کنیم ستارگان پرافتخار تاریخ خود را. ا با لحنی انتقادآمیز اضافه کرد که: شاید اگر در دیار ما توجه و درک از هنر والای موسیقی نزد مسئولان می‌بود، یک هدیه و عنوان غیرخودی این همه انعکاس نداشت. وقتی در فضای هنری نور کافی نباشد، چراغی کوچک خورشید می‌شود. او در انتهای نامه خود نوشت: ضمن قدردانی از مسئولان کشور و سفارت فرانسه، به احترام مردم هنرپرور و هنردوست ایران، به نام حسین علیزاده قناعت کرده، تا آخر عمر به آن پیشوند یا پسوندی نخواهم افزود. حسین علیزاده در نامه خود دلیل روشنی برای این اقدام ذکر نکرد.
آثـار
۱۳۶۱ – ماهور – ماهور – تک نوازی با تار
۱۳۶۲ – سه‌گاه – ماهور – تک نوازی با تار
۱۳۶۲ – نینوا – ماهور – کرشمه
۱۳۶۲ – نوروز – شهرام ناظری، World Network
۱۳۶۷ – ترکمن – ماهور – تک نوازی – ابداعی با سه‌تار
۱۳۶۷ – شورانگیز – ماهور – شهرام ناظری
۱۳۶۷ – راز و نیاز – ماهور – علیرضا افتخاری ماهور – اجرا با گروه عارف
۱۳۶۹ – نوبانگ کهن – ماهور
۱۳۷۰ – آوای مهر – ماهور
۱۳۷۲ – پایکوبی – ماهور – تک نوازی – ابداعی با سه‌تار
۱۳۷۵ – راز نو – افسانه رثایی، محسن کرامتی، علی صمدپور ماهور
۱۳۷۸ – آلبوم از اعصار – ماهور – افسانه رثایی، محسن کرامتی، علی شیرازی
۱۳۸۰ – چهارگاه – بیات ترک – ماهور – با همکاری حسین عمومی و محمد قوی‌حلم
۱۳۸۰ – هجرانی – ماهور
۱۳۸۱ – سلانه – ماهور
۱۳۸۲ – به تماشای آبهای سپید – افسانه رثایی – هرمس – با همکاری جیوان گاسپاریان – نامزد دریافت جایزه گرمی، برای بهترین موسیقی سنتی جهان شد.
۱۳۸۶ – ساز خاموش – دل آواز – محمدرضا شجریان
۱۳۸۶ – سرود مهر – دل آواز – محمدرضا شجریان
۱۳۸۶ – سرود گل – افسانه رثایی – تنبک مجید خلج
۱۳۸۷ – آن و آن – هرمس – دو نوازی سه‌تار و تنبک با پژمان حدادی
۱۳۸۸ – ماه و مه – هرمس – تکنوازی ساز شورانگیز
۱۳۸۸ – من اگر پرنده بودم – راحله برزگری (رها) – انتشارت کالیفرنیا، آمریکا گروه‌نوازی، تصنیف و آواز به همراه گروه هم‌آوایان
۱۳۸۸ – نوای نور – آوای خورشید در ایران و شرکت با موزیک در اروپا – دونوازی شورانگیز و تنبک مجید خلج
۱۳۹۲ – باده تویی – نغمه حصار – به همراه گروه هم‌آوایان
۱۳۹۲ – سربداران – فرهاد فخرالدینی – بیژن کامکار – استودیو صبا – موسیقی متن مجموعه تلویزیونی سربداران
۱۳۹۳ – کنسرت باده تویی – به همراه گروه هم‌آوایان – آلبوم تصویری (ضبط کنسرت) مربوط به اجرای زنده آلبوم باده تویی
۱۳۹۴ – عشقیم گل – تکخوان: محمد معتمدی – به همراه گروه هم آوایان
– واریاسون‌های کردی – ارکسترال
– عصیان – ارکسترال
– سواران دشت امید – بیژن کامکار، شهرام ناظری
– حصار – قطعه موسیقی
– دستگاه نوا – پریسا (فاطمه واعظی)
– ماهور – پریسا (فاطمه واعظی)
– کنسرت – همایون – ماهور – دونوازی – ابداعی با سه‌تار و تنبک مجید خلج
– راست – پنجگاه – ماهور – دونوازی – ابداعی با تار و تنبک مجید خلج
– نوا – ماهور – دونوازی – با تار و تنبک مجید خلج
– همنوایی – ماهور – با همکاری ارشد طهماسبی و داریوش زرگری
– سرودهای آذربایجان
– صبحگاهی – ماهور – محسن کرامتی
– پریا و قصهٔ دخترای ننه دریا – ماهور
– پرنده‌ها – هما نیکنام و تنبک مجید خلج
– ساز نو – افسانه رثایی و تنبک مجید خلج
– مادران زمین – هما نیکنام، افسانه جهانگیری، پروین نمازی تنبک مجید خلج
– زمستان است – دل آواز – محمدرضا شجریان
– بی‌تو بسر نمی‌شود – دل آواز – محمدرضا شجریان
– فریاد – دل آواز – محمدرضا شجریان
موسیقی فیلم
۱۳۵۹ – چوپانان کویر
۱۳۷۰ – دلشدگان – محمدرضا شجریان – دل آواز
۱۳۷۴ – گبه – ماهور – برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
۱۳۷۵ – ابر و آفتاب
۱۳۷۶ – مدرسه‌ای که باد برد
۱۳۷۷ – ایران سرای من است – ماهور
۱۳۷۷ – زشت و زیبا – ماهور – برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
۱۳۷۸ – دختران خورشید
۱۳۷۸ – عشق طاهر
۱۳۸۱ – ابجد
۲۰۰۵ – قلمرو بهشت – بخشی از موسیقی متن پادشاهی بهشت – اثر ریدلی اسکات،
۱۳۸۶ – لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند – ماهور
۱۳۸۶ – نیوه‌مانگ
۱۳۸۷ – آواز گنجشک‌ها – هرمس برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
۱۳۸۸ – در آن سوی – آوای خورشید – موسیقی متن فیلم مستند همه مادران من
۱۳۹۰ – ملکه – برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
۱۳۹۱ – در چشم باد – مجموعه تلویزیونی
۱۳۹۱ – آسمان زرد کم عمق
– سریال تلویزیونی زیر تیغ – ماهور
– آلبوم از اعصار – بخشی از آوازهای موسیقی فیلم مستند میراث کهن – خوانندگان: محسن کرامتی، افسانه رثایی و علی شیرازی
کتـاب‌ها
– ده قطعه برای تار ۱
– ده قطعه برای تار ۲
– ده قطعه برای تار ۳
– ده قطعه برای تار ۴
– آموزش سه‌تار، دوره مقدماتی
– آموزش تار و سه‌تار، دوره متوسطه
– ردیف مقدماتی تار و سه‌تار (کتاب سوم هنرستان)
– بوسه‌های باران – تصنیف‌های حسین علیزاده، انتشارات ماهور، ۱۳۸۴، بازنویسی و نت‌نگاری: علی صمدپور
ابتکارها
سلانه؛ سازی است که زیر نظر علیزاده، توسط سیامک افشاری ساخته شده است و صدایی شبیه عود و تار دارد. ابداع مقام داد و بیداد که از ترکیب گوشهٔ داد از دستگاه ماهور و گوشهٔ بیداد از دستگاه همایون است، از دیگر ابتکارهای حسین علیزاده است.
آمـوزش
علیزاده در سال ۱۳۹۰ فعالیت‌های آموزشی خود را با عنوان: مکتب علیزاده از سر گرفت و برای این منظور وبسایتی با همین عنوان را راه‌اندازی و این وبسایت را، تنها وبسایت رسمی و مورد تأیید خود معرفی کرد.
جـوایز
حسین علیزاده، تا به حال سه بار برای آلبوم‌های فریاد، بی تو به سر نمی‌شود و به تماشای آبهای سپید، نامزد جایزه گرمی، در بخش بهترین آلبوم سنتی جهان شده‌است. جوایز گرمی معتبرترین جایزه صنعت ضبط و پخش موسیقی در آمریکا محسوب می‌شوند. همچنین افتخار کسب چهار بار جایزه بهترین موسیقی فیلم را از جشنواره فیلم فجر برای فیلم‌های: گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه بدست آورده است. دریافت جایزه بهترین موسیقی متن، برای فیلم آسمان زرد کم عمق در جشن انجمن منتقدان سینمای ایران نیز در سال ١٣٩٢ از دیگر جوایز وی است.
