زنگ خطری که با تعطیلی جشنواره موسیقی به صدا در میآمد
یک هنرمند موسیقی معتقد است که تعطیلی این دوره از جشنواره موسیقی فجر می توانست زنگ خطری برای سال های آینده باشد و در این زمینه توضیح می دهد، «ممکن بود که اگر سال بعد هم شرایط اقتصادی با مشکل رو به رو باشد، مسئولان برگزار نشدن جشنواره را مسئله خاصی به حساب نیاورند و بودجه آن را صرف مسائل دیگر کنند که این امر میتوانست زنگ خطری برای این جشنواره باشد.»
حمید عسکری، رهبر گروه کُر اردیبهشت ـ در گفتوگویی با ایسنا درباره مجازی شدن سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر میگوید: گروه «کُر اردیبهشت» امسال هم در جشنواره موسیقی فجر حضور دارد و به علت محدودیتهای موجود، تنها چهار قطعه آماده کردیم که از پلتفرمهای جشنواره منتشر خواهد شد.
وی تاکید می کند: ما با رعایت پروتکلهای بهداشتی آثارمان را ضبط کردیم؛ به گونهای که خوانندگان گروه هرگز دور یکدیگر جمع نشدند و هیچ تمرینی به این معنا صورت نگرفت و همه قطعات را در منزل خود به صورت فایل صوتی ضبط کردند، سپس در استودیویی، میکس و مسترینگ صورت گرفت و مجددا بر اساس نسخه صوتی، اعضای کُر ویدیو ضبط شده را ارسال کردند؛ در نهایت آثار، تدوین و فیلم اجراها آماده شد. در بین آثار گروه کُر اردیبهشت، قطعه «The Opening» دیده میشود که بر اساس ترجمه انگلیسی سوره مبارکه حمد ساخته شده و در نوع خود اثر بدیعی است.
او با بیان اینکه این شیوه کار کردن بسیار پرزحمت است، ادامه میدهد: آخرین باری که اعضای گروه کُر اردبیهشت در کنار یکدیگر جمع شدند، به جشنواره موسیقی فجر ۱۳۹۸ برمیگردد و از آن زمان تاکنون هیچ تمرینی نداشتهایم؛ به همین دلیل طبیعتا صداها تا حدی افت کرده و از حالت آمادگی خارج شده است. با این همه، اعضای کُر اردیبهشت با تمرینهای فردی و با حداکثر توان سعی در اجرای قطعات با کیفیت مطلوب کردهاند. ما به یک دلیل خیلی مهم سعی کردیم در این جشنواره شرکت کنیم؛ و آن اعتقاد به ضرورت پویایی هنری در شرایط کنونی است که همه چیز تحت تأثیر پاندمی کویید ـ ۱۹ قرار گرفته، انرژیها پایین آمده و هنرهای صحنهای مورد تهدید واقع شدهاند. به نظرم حضور در این جشنواره به حرکت پویای هنر در جامعه کمک میکند.
عسکری تصریح میکند: در چنین رویدادی شاید کیفیت کار نسبت به اجرای صحنهای بهصورت زنده، پایین باشد ولی این امر تضمین کننده حیات هنری ما است. جشنواره موسیقی فجر همیشه به عنوان نمایشگاه دستاوردهای موسیقی بوده است و فارغ از کلیه جریاناتی که در پیرامون این جشنواره شکل میگرفته، همواره در جهت تقویت هنر موسیقی کشور در تلاش بوده است. مسلما اتفاقی که در اجرای زنده شاهد آن هستیم هرگز در اجرای مجازی رخ نخواهد داد؛ به دلیل اینکه اجرای زنده ویژگیهای خودش را دارد، به صورتی که صوت با تمام خصوصیات آکوستیکی به تماشاگر میرسد. ولی در اجرای مجازی بخشی از این صداها و خواص آکوستیک صوت قابل ضبط و انتقال نیست؛ بنابراین اجرایی که ضبط شده باشد تفاوت بسیاری دارد و قابل مقایسه نیست. همچنین باید اضافه کرد که هنرمند بخشی از روح هر اجرا را در تعامل با تماشگران ایجاد میکند و در واقع حاضران در سالن کنسرت در اجرای قطعه مشارکت دارند که امسال این بخش غایب است و البته بر کیفیت اجراها اثرگذار!
رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه هنر در پاسخ به اینکه آیا بهتر نبود که این دوره از جشنواره برگزار نمیشد؟ میگوید: تجربه نشان داده که وقتی کاری در کشور با توقف رو به رو میشود، دوباره به جریان انداختن آن بسیار سخت خواهد بود، و در آینده ممکن است اتفاقات غیرقابل پیش بینی رخ دهد. اساسا برگزار نشدن جشنواره در یک دوره منجر به تضعیف آن خواهد شد و اکنون هدف این است که حیات جشنواره حفظ شود. به این مطلب باید افزود که امیدبخشی و ایجاد انرژی در شرایط کنونی نوعی عبادت است. پژوهشهای علمی ثابت کرده است که موسیقی میتواند بر کاهش استرس و بهبود عملکرد مغز انسان اثر گذاشته و ایمنی بدن او را تقویت کند.
در پایان این مسئله را با او مطرح میکنیم که آیا ممکن بود که جشنواره موسیقی فجر همانند جشنواره فیلم حضوری برگزار شود؟ که بیان میکند: اگر در هر حوزهای متخصصان آن نظر دهند، شاید امور به نحو بهتری پیش رود. مثلا در این شرایط در حوزه سلامت متخصصان علوم پزشکی یا ستاد مبارزه با کرونا که مرجع تصمیم گیری است، صلاحیت تصمیم گیری دارند و مسلما اگر ستاد کرونا این اجازه را میداد، شاید میشد با استفاده از امکاناتی، این کار را ممکن کرد. ولی درباره موسیقی تا حدودی ملاحظات و حساسیتهای دیگری وجود داشته که بیتأثیر نبودهاند؛ مثلا اینکه تعداد قابل توجهی از نوازندگان باید کنار یکدیگر بنشینند در زمان اجرای آثار ارکسترال، برای مثال ممکن است که پرتاب نفس نوازنده بادی سوای نوازندگان ارکستر، تماشاچیان را نیز درگیر کند؛ در حالیکه در جشنواره فیلم، آثار روی پرده به نمایش درمیآیند و «فرایند اجرا» خطرآفرین نیست.