رای دادگاه، به پرونده نقض حق چاپ فیلم «قهرمان»، به کارگردانی اصغر فرهادی، بر اساس نظرات کارشناسی سه تن از اساتید دانشگاه تهران، کارشناسان و کارشناسان مدرسین حوزه حقوق مالکیت معنوی و همچنین چهار نفر از کارشناسان رسمی هنر که به اتفاق آرا ادعای شاکی را بی اساس و رد کردند، صادر و فیلم «قهرمان» به طور کامل از این اتهامات پاک شد.
به گزارش منصور جهانی، خبرنگار بین‌المللی مجله هنر، پس از طرح شکایت شاگرد سابق اصغر فرهادی (آزاده مسیح زاده)، مبنی بر تضییع حقوق نویسنده در فیلم قهرمان و ادعای سهیم شدن وی در تمامی درآمدها و جوایز داخلی و خارجی فیلم قهرمان، دادگاه، در مرحله رسیدگی و صدور کیفرخواست، موضوع را در سه مرحله جداگانه به کارشناسان یک نفره و سه نفره و در نهایت به هیئت سه نفره دانشگاه تهران ارجاع داد.
اساتید متخصص در زمینه کپی رایت، هر هفت کارشناس، پس از بررسی جداگانه محتویات پرونده و بررسی ابعاد حقوقی و هنری موضوع، ادعای شاکی (آزاده مسیح زاده) را فاقد اعتبار دانسته و اتهامات وارده به تهیه کننده فیلم “قهرمان” بی اساس باشد.
در رای صادره بر اساس نظرات کارشناسان رسمی و کارشناسان دانشگاهی، ضمن تشریح مبانی حقوقی و هنری و با بررسی فیلم قهرمان و هر سه نسخه مختلف مستند شاکی و همچنین ده‌ها ساعت تصاویری از کارگاه اصغر فرهادی، قاطعانه تاکید می شود که تولید هر فیلم یا اثر هنری با الهام از یک رویداد واقعی یا اخبار منتشر شده از آن، کاملا بلامانع است زیرا یک رویداد واقعی و اخبار آن بخشی از مالکیت عمومی و متعلق به آن است و حق استفاده از آن در انحصار هیچکس نیست و این امر در تمام دنیا کاملاً پذیرفته شده و بدیهی است.
مستند شاکی (آزاده مسیح زاده)، بر اساس یک واقعه واقعی و اخبار منتشر شده درباره آن در روزنامه های جام جم، ایران و سایت تیترآنلاین در تاریخ های ۲۳/۴/۱۳۹۰ و ۲۴/۴/۱۳۹۰ و همچنین گزارش خبری سیمای استان فارس تهیه شده است.
بازگویی خبر منتشر شده، برای هیچ شخصی حق مالکیت ایجاد نمی کند. بنابراین شباهت های این ۲ فیلم مستند و داستانی از یک سو از منبع مشترک این دو اثر در اخبار واقعی و رسانه ای و از سوی دیگر به تربیت و سبک اصغر فرهادی مدرس کارگاه، نشات گرفته است و به یقین می توان گفت که تخلف قانونی ندارد. این اتفاق نیفتاده و ادعاها کاملا رد می شود.
در بخشی دیگر از نظرات کارشناسی، تاکید شده که شاکی از ده ها ساعت فیلم جلسات کارگاه اصغر فرهادی، فیلمی یک ساعته جمع‌آوری کرده که در آن تعدیل‌های یک طرفه انجام شده و به نفع او تنظیم شده است.
بین فیلم اصلی کارگاه و فیلم ارائه شده توسط شاکی به بازپرس در مرحله تحقیقات؛ تفاوت فاحشی وجود دارد. لذا این فیلم مونتاژ شده از جلسات کارگاه که مبنای اصلی صدور کیفرخواست است، باطل شناخته می شود.
همچنین با بررسی مستندات پرونده و تصاویر ثبت شده از کارگاه، مشخص شد که طرح روایت، ساختار، نوع برخورد با سوژه ها، نوع روایت، نحوه اعتراض به ادعای سوژه ها، محل قرارگیری دوربین، نوع کادربندی، روش های درمان اولیه و ثانویه با موضوع مستند. فضاسازی بهینه و حتی پایان (باز پایان) و بسیاری از عناصر دیگر فیلم مستند توسط فرهادی به هنرجو ارائه و آموزش داده شده است و تمامی آموزش‌های موجود در فیلم مونتاژ شده از جلسات کارگاه، توسط شاکی حذف شده است.
بر این اساس پروژه ارائه شده توسط فرهادی به هنرجو، فراتر از یک ایده و طرح اولیه و خام است و در واقع نوعی الگویی است که چارچوبی کامل برای شکل گیری روایت در مستند است و موارد ذکر شده کاملا مشهود است.
در نقدها عنوان شده است که فیلم «قهرمان» از نظر مفهومی، داستانی، ساختاری، شخصیت پردازی، اجرا و تمامی عناصر خلاق هنری مطرح شده در حوزه کپی رایت کاملاً مستقل و متفاوت از مستند و حتی واقعی است. رویداد و اخبار منتشر شده، از هیچ زاویه ای متهم به نقض حق چاپ نیست.
