● محل تـولد: تهـران

زندگی‌نامه، آثـار و سوابق هنری
فاطمه قاسم‌نیا همدانی یا شکوه قاسم‌‏نیا، دارای مدرک تحصیلی‏ لیسانس علوم سیاسی است و به آن رشته علاقه‏‌مند بود. در سال ١٣۵٨، برای سرگرمی در یک طبقه از منزل شخصی، مهدکودک خصوصی به راه انداخت و تعداد محدودی از بچه‏‌ها را در گروه سنی سه تا پنج سالگی، در این مهد که عمه جون نام داشت جمع کرد. برای آن‏ها شعر می گفت قصه می ساخت و بدین ترتیب بود که با دنیای آن‏ها آشنا شد. او قبلا به ادبیات بزرگسالان علاقه‌مند بود و مطالعاتی هم در این زمینه داشت. آشنا شدن با کودکان، او را به دنیای تازه ادبیات رهنمون ساخت. در همان سال، اولین سمینار ادبیات کودک در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تشکیل شد. او به قصد استفاده رسانی به بچه‏‌های مهدکودکش در آن شرکت کرد و با شاعران کودک همچون: رحماندوست و نیکخواه آزاد و … آشنا شد و آثارش را به آن‏ها ارایه کرد. بدین‌ترتیب بود که سر از کیهان بچه‏‌ها در آورد و مسئولیت صفحه شعر آن را به عهده گرفت. به ناچار مهد کودک را تعطیل کرد و سال بعد صفحات ضمیمه شاپرک را به کیهان افزود که به طور جدی و کامل به گروه سنی کودک و خردسال اختصاص داشت. ابتدا تمام مطالب این بخش را به تنهایی نوشت اما بعداً همکارانی پیدا کرد و در نتیجه کار بهتر و تا امروز ماندگار شد. بعد ار آن فعالیت‏‌های گوناگونی در زمینه شعر، قصه و ترانه‏‌های کودکانه داشت که حاصل آن انتشار بیش از ۴۰ کتاب برای کودکان و حدود ٣۰۰ ترانه برای این گروه سنی است که برای او ١٢ جایزه به همراه داشته است. پس از تأسیس انتشارات نهاد هنر و ادبیات، طرح مجله ویژه خردسالان که از مدت‌‏ها پیش در ذهن داشت، به اجرا گذاشت. سردبیری آن مجله را که گلک نام داشت برای خود بر عهده گرفت و از این که در این گروه سنی کار می‏‌کرد لذت می‏ برد. از آن انتشارات کارهایی ارائه شد که امتیازات خوبی هم بدست آورد؛ اما به دلایلی از آن گروه جدا شد. وی علاوه بر مسئولیت شورای شعر کیهان بچه‌‏ها، در شورای سردبیری این مجله نیز عضویت داشت. سردبیری مجله شاپرک و گلک، دبیری و سرویس ادبی روزنامه آفتابگردان، عضو هیأت مدیره انتشارات هنر و ادبیات و عضویت در شورای شعر کانون، از دیگر مسئولیت‏‌های وی بوده است. همچنین او صاحب امتیاز و مدیر مسئول ماهنامه ادبی شتاب است.

شکوه قاسم‌‏نیا، زمانی که عضو شورای سردبیری کیهان بچه‏‌ها بود؛ با عضو دوم این شورا، آقای احمد غلامی که داستان نویس و روزنامه‌نگار است ازدواج کرد و حاصل ازدواج آن‏ها دو دختر هستند. بعد از تولد اولین فرزندش، فعالیت‏ های اجتماعی بیرون از خانه را تا حد امکان کنار گذاشت، اما در خانه کارهای سفارشی و غیر سفارشی زیادی انجام می‏‌داد تا این که سفارش روی کتاب‏‌های درسی فارسی اول را پذیرفت و آثاری از وی در کتاب‏ های درسی گنجانده شد. وی بیشتر به عنوان شاعر شناخته شده تا یک داستان نویس. با این حال دو سوم کتاب های او داستان هستند و در میان شعرهایش، شعر محض و شعر روایی(داستان منظوم) هر دو به چشم می خورند و اولین کتاب شعر وی مثل یک گل کوچک نام داشت که در سال ١٣۶۶، توسط انتشارات نهاد هنر و ادبیات منتشر شد و شامل ده شعر می‏ باشد.

حدود ۶۰% کتاب‌‏های قاسم‌نیا را داستان تشکیل می‏‌دهد و اولین کتاب مستقل او نیز یک داستان بود با نام روباه مرغ ندیده؛ که در سال ١٣۶۵ منتشر شده است. از جمله سروده‌های وی می‌توان به ترانه برنامه‌های تلویزیونی محله بهداشت، علی کوچولو، گنجشکک اشی‌مشی، عمو پورنگ و شش فیلم سینمایی کودکان اشاره کرد.

ایشان را می‏‌توان از معدود نویسندگانی قلمداد کرد که با وجود توانایی و آگاهی تکنیکی، به مخالفت و سرپیچی از عرف و نُرم ادبیات کودک پرداخته و به شکل عامدانه به کتاب‏‌های عامه‌پسند گرایش یافته است. دلیل این گرایش را نمی‌توان تنها به صرفه اقتصادی منحصر دانست و او با اعتقاد و توجیه تئوریک خاص، نگارش این کتاب‏‌ها را بر کتاب‏‌های جشنواره پسند و منتقد پسند ترجیح داده است. از آثار او می‌توان مجموعه چهار جلدی: قصه‏ های کوچک برای بچه ‏های کوچک ، قصه ‏ای به شیرینی عسل، کتاب صدا آموزی برای پایه اول ابتدایی، خوشبوتر از گلاب (داستان زندگی امام رضا(ع)، بوی نارنج، مثل یک گل کوچک، کلاغ پر، داستان های نخودی، لالالالا گل شب بو، فسسقلی، خاله خال خالی، شابی بی‏غوله (رمان)، حسنی کلاس چنده، حسنی یک جوجه داره، حسنی یکی یک دونه، حسنی تو شهر قصه، قصه‌های شیرین هزار و یک شب، خاله ریزه و قاشق سحر آمیز، افسانه دیو و پری، گربه‌ای با دم موش و چندین اثر دیگر را نام برد.

کتاب قصه‌ای به شیرینی عسل او لوح زرین، دیپلم افتخار هفتمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان کانون در سال ١٣٧۶ و رتبه کتاب‏‌های برگزیده آستان قدس رضوی را کسب کرد. کتاب بقچه گلی وی، برنده دیپلم افتخار اولین جشنواره کتاب کودک و نوجوان کانون در سال ١٣۶٨ شده است. همچنین کتاب گلک چه مهربان است، برنده هشتمین دوره کتاب سال وزارت ارشاد اسلامی در سال ١٣۶٩ و برنده لوح زرین دومین جشنواره کتاب کانون شد. کتاب اندازه دنیای وی نیز دیپلم افتخار بینال تصویر‌گران فرانسه را دریافت کرده است.

۰ نظـر