● محل تـولد: اصفهـان
● وب سایت: www.farshchianart.com
زندگی‌نامه، آثـار و سوابق هنری
او از اوان کودکی، استعدادی سرشار داشت. پدر وی که نماینده فرش اصفهان بود با دیدن استعداد فرزندش، وی را به کارگاه نقاشی استاد حاج میرزا آقا امامی برد. او پس از آموزش نزد استاد امامی و عیسی بهادری و دانش‌آموختگی از مدرسه هنرهای زیبای اصفهان، برای گذراندن دوره هنرستان هنرهای زیبا به اروپا سفر کرد و چندین سال به مطالعهٔ آثار هنرمندان غربی در موزه‌ها پرداخت. وی در موزه‌های اروپا، اول کسی بود که وارد موزه می‌شد با بسته‌ای از کتاب و قلم و در نهایت آخر از همه، خود او بود که از موزه خارج می‌شد. پس از بازگشت به ایران، استاد فرشچیان، کار خود را در اداره کل هنرهای زیبای تهران آغاز کرد و به مدیریت اداره ملی و استادی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزیده شد. وی بنیان‌گذار مکتب خود در نقاشی ایرانی است که پایبند به شکل کلاسیک، همراه با استفاده از تکنیک‌های جدید برای توسعه دامنه نقاشی ایرانی است. او به این شکل هنر، روح جدیدی بخشید و آن را با رابطه همزیستی تاریخ با شعر و ادبیات تغذیه کرد تا استقلالی به این هنر بدهد که پیش از آن کمتر داشت. نقاشی‌های قدرتمند و نوآورانه او؛ پویا و گسترده و پر از جنب و جوش هستند، با تلفیقی جذاب از عناصر سنتی و مدرن، که ترکیبات سبک منحصر به فرد او در نقاشی هستند. برخی از توانایی‌های او، احساس فوق‌العاده خلاقیت، نقوش متحرک، خلقت فضای‌های گرد و منحنی، خطوط نرم و قدرتمند، و خلقت رنگ‌های مواج هستند. آثار استاد فرشچیان، یک ترکیب دل‌انگیز از اصالت و نوآوری است. آثار او از شعر کلاسیک، ادبیات فارسی، قرآن کریم، کتاب‌های مقدس مسیحیان و یهودیان، و همچنین تخیل عمیق خود او تأثیر پذیرفته‌اند. فرشچیان نقش مهمی در معرفی هنر ایران به صحنه بین‌المللی هنر ایفا کرده است. او دعوت شد تا در دانشگاه‌های متعدد و مؤسسات هنری سخنرانی کند. شش کتاب و مقالات متعددی در مورد آثار وی منتشر شده است.
آثار استاد فرشچیان در بیش از صدها نمایشگاه فردی و جمعی در ایران و سایر کشورها به نمایش در آمده و با استقبال بسیار زیادی روبه‌رو شده است. برگزاری نمایشگاه‌های پی‌درپی معرف شهرت ایشان در پهنه جهانی است؛ به گونه‌ای که موزه‌ها و کتابخانه‌ها و مجموعه‌داران شخصی و عاشقان هنر به داشتن قطعه‌ای از آثار او مباهات می‌کنند. برخی از آثار او توسط وزیران امور خارجهٔ ایران: کمال خرازی و محمدجواد ظریف، به عنوان هدیه، به سفرا و وزرای کشورهای خارجی اهدا شده است. آثار او در بسیاری از شهرهای جهان مانند: پاریس، نیویورک، شیکاگو و … به نمایش گذاشته شده است. به وی در سال ۱۳۹۳، نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر اهدا شد. محمود فرشچیان، هم‌اکنون در نیوجرسی آمریکا ساکن است و سفرهای دوره‌ای و فصلی به ایران دارد. فیلم مستندی نیز با عنوان عشق‌پرداز، به کارگردانی محمد هادی حمید کاویانی، با حضور عزت‌الله انتظامی، پرویز پورحسینی و با صدای زیبا بروفه، در نکوداشت او ساخته شده‌است که در آیین رونمایی کتاب پنجم او به نمایش درآمد.
فرزندان محمود فرشچیان به نام‌های: علی مراد فرشچیان و لیلا فرشچیان و فاطمه فرشچیان هستند. دکتر علی مراد فرشچیان، در ایالت فلوریدا آمریکا مشغول طبابت است و دختر ایشان: لیلا، در شغل تحلیلگر رفتار فعالیت می کند و در ایالت نیوجرسی سکونت دارد.
امبرتو بالدینی(به ایتالیایی: Umberto Baldini)، استاد فقید تاریخ هنر و رئیس دانشگاه بین‌المللی هنر فلورانس ایتالیا، معتقد بود برای دریافت باطنی یا درونی کار فرشچیان، دیدی ژرف‌نگر لازم است و صبری زمان‌گیر؛ و فرشچیان در حوزه نقاشی ایرانی یک نقطه عطف و پدیده‌ای شگرف بشمار می‌آید.
موزه محمود فرشچیان
این موزه، که بیش از ۵۰ اثر از او را در خود جای داده است، سال ۱۳۸۰ در مجموعه ۱۱۰ هکتاری کاخ سعد آباد افتتاح شد.
در بارهٔ فرشچیان
– نگار جاویدان – زندگی و آثار استاد محمود فرشچیان – نوشته امیر رضایی نبرد
– در کارگه خیال – بررسی جایگاه خیال در آثار استاد محمود فرشچیان، -نوشته امیر رضایی نبرد
کتاب‌ها
– نقاشی برای کتاب شاهنامه فردوسی
– نقاشی از قهرمانان بزرگ شاهنامه
– نقاشی برای دیوان حافظ
– نقاشی برای رباعیات عمر خیام
برخی آثـار
– تابلوی ضامن آهو – طرحی از شمایل امام رضا
– تابلوی پنجمین روز آفرینش – در این تابلو همهٔ مخلوقات زمینی و آسمانی به ستایش پروردگار مشغولند.
– تابلوی عصر عاشورا – فرشچیان در مورد نحوه طراحی این اثر می‌گوید:
سه سال پیش از انقلاب روز عاشورا مادرم مرا نصیحت کرد و گفت: به روضه گوش کن تا چند کلمه حرف حساب بشنوی؛ و من با ایشان گفتم: من اول در اتاقم کاری دارم بعد خواهم رفت. حال عجیبی به من دست داد. وارد اتاق شدم، قلم را برداشتم و تابلوی عصر عاشورا را شروع کردم. قلم را که برداشتم تابلویی شد که الآن هست بدون هیچ تغییری. این اثر توسط او به موزه آستان قدس رضوی اهدا شد.
– تابلوی شمس و مولانا – که از یکی از اشعار مولانا الهام گرفته شده است. رنگ‌های خاصی در نقاشی استفاده شده‌است تا ارتباط عرفانی و معنوی که بین مولوی و شمس وجود داشته را برجسته کند.
– تابلوی ستایش – به گفته وی این تابلو برداشتی از مفهوم آیه: یسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الأرْضِ(ایتدای سوره جمعه) است.
– تابلوهای آسمان چهارم و شام غریبان – روز یکشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد رونمایی شد.
– تابلوی یتیم نوازی علی، با نام اصلی: پناه – در این اثر، مهربانی و یتیم‌نوازی علی بن ابیطالب(ع)، ذستمایه اصلی کار قرار گرفته است.
طراحی پنجمین ضریح حرم امام رضا(ع)
طرح ضریح جدید مقبره امام سوم شیعیان، حسین ابن علی(ع) در کربلا، اثر فرشچیان است که با مهارت استادان طلاکار و نقره کار ایران به اجرا درآمده و در سال ۱۳۹۱، در قم رونمایی و سپس به کشور عراق منتقل شد.
آخرین و پنجمین جلد از کتاب آثار استاد محمود فرشچیان، شامل تازه‌ترین آثار این هنرمند، از سوی انتشارات گویا در سال در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است. این کتاب، شامل ۱۵۰ اثر نگارگری و طراحی از تازه‌ترین آثار ایشان، در ۲۵۸ صفحه رنگی با کاغذ گلاسه به زیور طبع آراسته شده است. همچنین دست خط‌های استاد، شامل نامه‌ها و یادداشت‌ها، از ویژگی طرح‌های مینیاتوری او برخوردار است. از استاد فرشچیان نقل شده که: چون از امام هشتم شیعیان، علی ابن موسی الرضا(ع)، برای دست معیوبش شفا گرفت، خادم افتخاری حرم ایشان شده است.
منتخبی از جوایز
– ۱۳۹۳ – نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر
– ۱۳۸۰ – چهره ماندگار
– ۱۳۷۹ – انضمام نام هنرمند در فهرست روشنفکران قرن بیست و یکم
– ۱۳۷۴ – مدال طلای جشنواره بین‌المللی هنر – آمریکا
– ۱۳۷۲ – نشان درجه یک هنر – جمهوری اسلامی ایران
– ۱۳۶۴ – تندیس طلایی اسکار – ایتالیا
– ۱۳۶۳ – نشان هنر نخل طلایی – ایتالیا
– ۱۳۶۳ – تندیس طلایی اروپایی هنر – ایتالیا
– ۱۳۶۲ – دیپلم آکادمیک اروپا، آکادمی اروپا – ایتالیا
– ۱۳۶۱ – دیپلم لیاقت دانشگاه هنر – ایتالیا
– ۱۳۶۰ – مدال طلای آکادمی هنر و کار – ایتالیا
– ۱۳۵۲ – جایزهٔ اول وزارت فرهنگ و هنر – جمهوری اسلامی ایران
– ۱۳۳۷ – مدال طلای جشنوارهٔ بین‌المللی هنر – بلژیک
– ۱۳۳۱ – مدال طلای هنر نظامی – جمهوری اسلامی ایران
