● محل تـولد: بـم
● درگـذشت: ۵ دی ١٣٨٢ در زلزله بم کرمان

زندگی‌نامه، آثـار و سوابق هنری
وی از خانواده‌ای هنرمند متولد شد. او از پنج سالگی به خواندن آواز علاقه داشت. هر یک از اعضای خانواده از جد پدری گرفته تا پدر بزرگ و پدر او، در زمینه خواندن آواز و زدن سازهای مختلف تجربه داشتند و ایرج نیز در کنار آنها با اصول موسیقی آشنا شد و سپس به فراگیری دستگاه های موسیقی نزد پدر خود پرداخت. وی از سنین نوجوانی تحت تعلیم عموی خود، یدالله بسطامی قرار گرفت که با سرپرستی وی، گروهی با همکاری برادران بسطامی تشکیل شد که در رادیو و تلویزیون آن زمان و اردوهای رامسر اجرای برنامه داشتند. پس از فوت یدالله بسطامی، ایرج برای فراگیری آواز و ردیف های آوازی نزد استاد شجریان حاضر شد و به رغم مشکلات راه و مسافت زیاد، هفته ای یک بار به عشق فراگیری آواز از بم به تهران می‌آمد. زنده یاد بسطامی، همزمان با وقوع انقلاب اسلامی، اتاقی در پامنار تهران اجاره کرد تا بتواند بهتر از آموزه های استاد شجریان بهره ببرد. پس از آموختن آواز نزد محمد رضا شجریان، وی نزد پرویز مشکاتیان، آهنگساز و نوازنده نامی سنتور رفت تا تلفیق شعر و موسیقی را بیاموزد. صدای اوج ایرج بسطامی، تقریبا همتایی در میان آوازخوانان مرد پیدا نکرد. آلبوم موسم گل، ‌کع حاصل همکاری وی با محمدرضا درویشی، و با باز‌خوانی برخی از تصانیف فمر الملوک وزیری است؛ اوج صدای بسطامی را به نمایش گذاشت.

او نخستین آلبوم‌های خود را با پرویز مشکاتیان انتشار داد. وی با پرویز مشکاتیان ابتدا کنسرت افشاری مرکب را در تالار وحدت برگزار کرد و سپس آلبوم های افشاری مرکب(١٣۶٩) مژده بهار(١٣٧۰)، افق مهر(١٣٧١)، وطن من(١٣٧٣)، را با همکاری و آهنگسازی مشکاتیان عرضه عمومی کرد. بوی نوروز که حاصل همکاری گروه دستان و آهگسازی محمد علی کیانی نژاد است از دیگر کارهای به یاد ماندنی موسیقی ایرانی است که بسطامی هم آواز آن را خواند. پس از این دوره بسطامی به همکاری با کیوان ساکت(آلبوم فسانه) و کوروش متین(سکوت) و حسین پیرنیا(تحریر خیال) پرداخت. آهنگ گلپونه های وحشی که بعد از مرگ بسطامی در بم، آوازه ای ملی یافت حاصل صدای بسطامی روی آهنگی از پیرنیا بود.

شادروان بسطامی، پس از ۷ سال، کلاس‌های استاد شجریان را رها کرد و به فراگیری مبانی موسیقی نزد پرویز مشکاتیان پرداخت و کم‌کم نخستین آلبوم‌های خود را با مشکاتیان منتشر کرد. آلبوم‌های افشاری مرکب، مژده بهار، افق مهر و وطن من در همین دوره به بازار عرضه شدند. افشاری مرکب؛ نخستین اثر ایرج بسطامی بود که در سال ۱۳۶۸ منتشر شد. بدین ترتیب محمدرضا شجریان و پرویز مشکاتیان، بسطامی را به جامعه معرفی کردند و این گونه فعالیت حرفه‌ای ایرج بسطامی به صورت رسمی آغاز شد. در واقع استاد پرویز مشکاتیان؛ افشاری مرکب را ساخت و بسطامی در اوج آمادگی آن را اجرا کرد. قرار بود که این برنامه پنج شب در تالار رودکی اجرا شود اما به علت استقبال گسترده مردم، اجرای آن دو شب دیگر تمدید شد. بعد از آن نوار: افشاری مرکب، به بازار آمد. صدای بسطامی با استقبال مردم روبه رو شده بود. گروه عارف به سرپرستی پرویز مشکاتیان و آواز بسطامی برای اجرای کنسرت به اروپا رفت. در آن زمان بسطامی حدود ۳۳ سال داشت و اجرای این کنسرت‌ها شروعی برای موفقیت‌های بعدی او به شمار می‌آمد.

یکی دیگر از آثار ایرج بسطامی، بوی نوروز است که حاصل همکاری او با گروه دستان و آهنگ سازی حمید متبسم است و از کارهای به یادمادنی موسیقی ایران است. ایرج بسطامی با همکاری کیوان ساکت، آلبوم‌های فسانه و بی کاروان کولی و با کورش متین، سکوت و با حسین پرنیا، آلبوم‌های صوتی خانه بوی گل گرفت، رقص آشفته و حال آشفته و آلبوم تصویری کنسرت بسطامی و گروه همایون(گل‌پونه‌ها ۱) را خلق کرد. آلبوم حال آشفته شامل دو بخش است. بخش اول مربوط به کنسرت ایرج بسطامی و گروه همایون در تابستان ۱۳۷۸ در ارگ بم است و بخش دوم با صدای رضا رضایی پایور؛ پس از درگذشت بسطامی اجرا شده است. تصنیف گل پونه‌ها، که بسطامی آن را در آلبوم رقص آشفته منتشر کرد؛ اما پس از مرگ بسطامی نسخه‌های دیگری از آن در آلبوم‌های حال آشفته و کنسرت بسطامی و گروه همایون (گل‌پونه‌ها ۱) منتشر شد، پس از مرگ وی در ایران آوازه ملی یافت. تصنیف گل پونه‌ها، معروف‌ترین اثر با صدای زنده‌یاد ایرج بسطامی است.

درباره کنسرت گل‌پونه‌ها ۱ این توضیح را می‌توان داد که این اثر تنهاترین اثر تصویری انتشار یافته از ایرج بسطامی است و مربوط به کنسرت ایرج بسطامی و گروه همایون در کرج (اجرا در زمستان ۱۳۷۸) است که کنسرت گل‌پونه‌ها نامیده شده است. این کنسرت شامل دو بخش است و کنسرت گل‌پونه‌ها ۱(در دستگاه همایون) بخش اول آن است که از سوی انتشارات آواز بیستون تصحیح و به بازار آمده است. بخش دوم این کنسرت که قاعدتاً باید آن را کنسرت گل‌پونه‌ها ۲ نامید در دستگاه شور می‌باشد و هنوز انتشار رسمی نیافته است.

گفتنی است، کنسرت گل‌پونه‌ها ۱ تنهاترین اثر تصویری ایرج بسطامی نیست. کنسرت ایرج بسطامی و گروه دستان نیز یک اثر تصویری دیگر از ایرج بسطامی است اما با این تفاوت که این اثر برخلاف کنسرت گل‌پونه‌ها ۱، به صورت رسمی انتشار نیافته و تنها با یک دوربین از رو به رو ضبط شده است. کنسرت بسطامی و گروه دستان در زمستان سال ۱۳۷۱ اجرا شده است. همچنین آلبوم موسم گل حاصل همکاری او با محمدرضا درویشی بود و در آن برخی از تصانیف خوانده شده توسط قمرالملوک وزیری را بازخوانی کرد. این آلبوم به همراه بی کاروان کولی؛ تنهاترین آثار ایرج بسطامی هستند که در آن بیشتر از سازهای غربی استفاده شده است. در این مجموعه پرویز مشکاتیان کار نظارت بر اجرا و نوازندگی سه تار را بر عهده داشت.

ایرج بسطامی، در سن ۴۰ سالگی به اوج فعالیت خود رسید و در طول ۱۴ سال فعالیت ۱۱ آلبوم موسیقی ماندگار، به یادگار گذاشت. آوازهای ایرج بیشتر بر پایه سنتور بود و در گام‌های بلند هیچ‌کس به مهارت وی نرسید، همچنین آوازهای دشتی و محای او نیز در کرمان و کل ایران دارای شهرت بسیاری است. به دلیل مشکلات معیشتی او از سال‌های پایانی دهه ۷۰ دیگر کار جدی نکرد. با این همه، پرویز مشکاتیان یادآور می‌شود که او یکی از پرتیراژترین آلبوم‌های موسیقی را به بازار عرضه کرد، آلبومی که وطن من نام دارد و روی شعری از ملک الشعرا بهار ساخته شده است که چنین آغاز می‌شود: ای خطه ایران مهین ای وطن من. این قطعه(تصنیف وطن من) مربوط به آهنگی از پرویز مشکاتیان است که از طرف سازمان یونسکو سرود ملی اعلام شد.

ناگفته نماند که بیشتر آثار ایرج بسطامی(به عنوان مثال بی کاروان کولی، خزان و آرزو و بداهه خوانی و بداهه نوازی) پس از مرگ او انتشار یافتند. او بیشتر شهرتش را پس از مرگش به دست آورد و علت این موضوع همان چیزی است که در بخش ویژگی‌های شخصیتی او ذکر شده است، تواضع او. بسطامی تا جای امکان اجازهٔ این که تصویری از او روی آلبوم‌هایش چاپ شود را نمی‌داد. برخی از آثار بسطامی که پس از مرگش انتشار یافته‌اند مربوط به اجراهای خصوصی و ضبط‌های خارج از استودیوی او هستند(مثل خزان و آرزو) و طبق آن چه روی جلد آلبوم خزان و آرزو نوشته شده است، نباید انتظار داشت که از کیفیت استاندارد برخوردار باشند. هر چند این آثار پیش از انتشار پالایش و تصحیح شده‌اند.

ایرج بسطامی، در اوج فعالیت هنری خود با مرگ برادرش نصرت الله بسطامی، روبرو می‌شود و از این رو برای سرپرستی خانواده برادرش به بم بازگشت. او علاقه زیادی به برادر از دست رفته‌اش داشت. زمانی که برای تحصیل آواز به تهران رفته بود، برادر مخارج زندگیش را تقبل کرده بود و این بار نوبت ایرج بود که به بازماندگان برادرش ادای دین کند. بسطامی هرگز ازدواج نکرد و با وجود این که در فقر شدید به سر می‌برد، سرپرستی خانوادهٔ برادر مرحومش نصرت الله بسطامی را بر عهده گرفت. بسطامی بسیار فروتن بود و شاید این تواضع یکی از علت‌های کم تر شناخته شدنش تا قبل از خاموشی بود. او اجازه نمی‌داد عکسش بر روی نوارهایش درج شود و یا مقاله‌ای در موردش نوشته شود. او به دور از جنجال و هیاهوی هنری در شهرستان بم و استان کرمان، به تدریس آواز برای جوانان محروم و مستعد بم و سرپرستی خانواده برادر مرحومش پرداخت.

وی که در اواخر عمر کوتاهش، به زادگاهش بم پناه آورده بود و در خانهٔ کاهگلی پدر زندگی می‌کرد، سرانجام در سحرگاه پنجم دی ماه ۱۳۸۲، و در پی زلزله بم زیر آوار ماند و با جهان فانی وداع کرد. طی این زمین لرزه، ایرج بسطامی، به همراه تمام اعضاء خانواده برادرش، به جز خاطره، دختر برادر ایرج درگذشتند. پس از مرگ بسطامی، برخی از کارهای گذشته و کنسرت‌های وی با اهالی موسیقی ونیز بی کاروان کولی(کیوان ساکت) انتشار عمومی یافت که الله مزار با همنوازی سه تار بهداد بابایی، از جمله این آثار بود. بعد از زمین لرزه بم؛ فاطمه بسطامی، خواهر ایرج و محمدعلی بسطامی، برادر ایرج، بنیاد فرهنگی هنری ایرج بسطامی را تاسیس کردند و از فعالیت‌های این بنیاد می‌توان به برگزاری تلاش برای معرفی افراد به جامعه، برگزاری مراسم نکوداشت زنده یادان استاد پرویز مشکاتیان و ایرج بسطامی اشاره کرد.

محمدعلی بسطامی(برادر ایرج بسطامی) در گزارشی از نشست مطبوعاتی نخستین جایزه آوازی ایرج بسطامی درباره معرفی جوانان اهل موسیقی به جامعه با بیان این که شجریان و مشکاتیان، ایرج را به جامعه شناساندند، گفت: به یقین ما در تمام مراحل کاری، از معرفی موسیقی دانان به جامعه و… مدیون این دو استاد بزرگ هستیم. البته یکی دیگر از فعالیت‌های این بنیاد تقدیر از هنرمندان در زمان حیاتشان است که در این باره می‌توان به مراسم بزرگداشت استاد پرویز مشکاتیان اشاره کرد.

کتابی تحت عنوان: سکوت گویا وجود دارد که در آن مجموعه نوشته‌های درباره ایرج بسطامی و تمامی آثار خوانده شده توسط وی گرد آمده و از سوی انتشارات آتنا به بازار کتاب عرضه شده است. مسعود زرگر، این کتاب را از مقالات و نوشته‌های کسانی چون علی شیرازی گردآوری کرده است.

پرویز مشکاتیان درباره آشنایی خود با ایرج بسطامی گفته است: اولین بار ایرج بسطامی را در خانه محمدرضا شجریان دیدم. در آن زمان ما چاووش را داشتیم. به خاطر شرایط اجتماعی آن زمان به خواننده‌های بیش تری با صداهای متفاوت نیاز داشتیم. من پشت در کلاس آواز استاد شجریان نشسته بودم تا هنرجوها مرا نبینند. از آن جا بود که از صدای بسطامی خیلی خوشم آمد. ایشان صدای خوبی داشتند و مثل همه آدم‌های کویر نشین، آدم خیلی مهربان و خوبی بود، بعد از کلاس مدتی با او صحبت کردم تا با نقطه نظراتش راجع به هنر و آواز و انگیزه خواندش آشنا شوم؛ ولی آن قدر ساده یافتمش که مصمم شدم تا با او یک سالی در مورد قضایای پیرامونی سوای موسیقی به گپ و گفتگو بنشینم. تنها افتخارم در زندگی این است که ترانه وطن من با صدای ایرج، از طرف سازمان یونسکو سرود ملی اعلام شد.

محمدرضا شجریان: بسطامی! خداوند گوهری به تو داده و من می‌خواهم این گوهر را شکل بدهم. او ۶ سال شاگرد من بود. تا میانه دوره عالی هم با من کار کرد. آینده خوبی برایش پیش بینی می‌کردم. گلی بود که خیلی زود پرپر شد.

آثـار
آلبـوم‌ها
سال انتشار / نام آلبوم / آهنگ‌ساز / نوازندگان / گروه خواننده / ناشر / توضیحات
۱۳۶۸ – افشاری مرکب – پرویز مشکاتیان / گروه عارف – ایرج بسطامی – چهار باغ بانگ / نخستین اثر با صدای ایرج بسطامی، مربوط به کنسرت گروه عارف به سرپرستی و آهنگ سازی پرویز مشکاتیان در تالار رودکی، اشعار از سعدی شیرازی، حافظ شیرازی و باباطاهر

۱۳۶۹ – افق مهر – پرویز مشکاتیان / گروه عارف – ایرج بسطامی – سروش / کنگره بین‌المللی بزرگ داشت خواجوی کرمانی، تصنیف مست و خراب، از معروف‌ترین آثار بسطامی که حاصل آهنگی از مشکاتیان بر روی شعر از خواجوی کرمانی بود؛ در این مجموعه انتشار یافته است.

۱۳۷۱ – مژده بهار – پرویز مشکاتیان / گروه عارف – ایرج بسطامی – چهار باغ بانگ / مربوط به کنسرت بسطامی با گروه عارف در اروپا و شرکت در فستیوال جهانی موسیقی روح زمین

۱۳۷۱ – کنسرت ایرج بسطامی و گروه دستان – حمید متبسم، محمدعلی کیانی نژاد، کیهان کلهر، علی اکبر شهنازی، علی اکبر شیدا – گروه دستان ایرج بسطامی / در دستگاه‌های سه گاه و همایون، کنسرتی در زمستان سال ۱۳۷۱(دی و بهمن ماه ۱۳۷۱) در مجموعه فرهنگی آزادی، میدان آزادی، ساخته‌های کیانی نژاد که در این کنسرت اجرا شدند بعد از آن با صدای بسطامی در هیچ آلبومی انتشار نیافتند، این اثر به صورت رسمی از سوی هیچ ناشری انتشار نیافته و تنها با یک دوربین ضبط شده است.

۱۳۷۱ – بوی نوروز – حمید متبسم، علی اکبر شهنازی، علی اکبر شیدا گروه دستان ایرج بسطامی / ایران گام در دستگاه‌های سه گاه و همایون، از نخستین آثار گروه دستان، تصنیف‌های عقرب زلف(تصنیف اصفهان) و باده شبگیر اولین بار در کنسرت ایرج بسطامی و گروه دستان با صدای ایرج بسطامی اجرا شدند.

۱۳۷۲ – خانه بوی گل گرفت – تصحیح: در سال ۱۳۸۷ – حسین پرنیا – گروه همایون ایرج بسطامی / نواگر – این آلبوم ابتدا با نام تحریر خیال در سال ۱۳۷۲ انتشار یافت و در سال ۱۳۷۸ تصحیح شد و با کیفیتی بهتر و با نام: خانه بوی گل گرفت، توسط انتشارات نواگر به بازار عرضه شد، این اثر در دستگاه‌های شور و همایون اجرا شده است.

۱۳۷۶ – وطن من – پرویز مشکاتیان – گروه عارف – ایرج بسطامی هم آواز – آهنگ تصنیف وطن من در این آلبوم از طرف سازمان یونسکو سرود ملی اعلام شده است. در این آلبوم اشعار ملک الشعرا بهار و حافظ شیرازی به اجرا شده است.

– موسم گل – محمدرضا درویشی، عارف قزوینی، موسی معروفی، علی اکبر شیدا ارکستر ایرج بسطامی ماهور اجرای تصانیفی از عارف قزوینی، موسی معروفی و علی اکبر شیدا توسط ارکستری به سرپرستی محمدرضا درویشی / در این آلبوم پرویز مشکاتیان نظارت و نوازندگی سه تار و محمدرضا درویشی علاوه بر سرپرستی، تنظیم قطعات و آهنگ سازی قطعهٔ جامه دران را بر عهده داشته‌اند.

– فسانه – کیوان ساکت – گروه وزیری ایرج بسطامی – نواگر در دستگاه راست پنجگاه و آواز ابوعطا / اشعار از نیما یوشیج، پرویز ایرانپور، سعدی، حافظ، ناصر خسرو، اسماعیل خویی و دکتر وحید موحد

۱۳۷۸ – سکوت – انتشار اول – انتشار دوم در بهار ۱۳۸۳ – محمد میرنقیبی، کوروش متین – گروه نیستان – ایرج بسطامی – چهار باغ بانگ / اجرای تصانیفی از زنده یاد محمد میرنقیبی در دستگاه شور، آواز دشتی، بیات ترک و دستگاه سه گاه، به همراهی تار استاد جلیل شهناز، تنظیم کوروش متین

۱۳۸۱ – رقص آشفته – حسین پرنیا – گروه همایون – ایرج بسطامی آواز بیستون در آواز ابوعطا، دستگاه شور، دستگاه چهارگاه و همایون / نسخهٔ استودیویی معروف ترین اثر ایرج بسطامی، تصنیف گل پونه‌ها – آهنگی از حسین پرنیا بر روی شعری از هما میر افشار در این آلبوم منتشر شده است.

۱۳۸۳ – ظهور – اصغر محمدی – گروه اشراق – ایرج بسطامی – آوای نوین / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، در دستگاه شور، آواز دشتی و دستگاه چهارگاه، طبق آن چه بر روی جلد اثر نوشته شده است این اثر زمانی که ایرج بسطامی در زنجان بوده در بهار ۱۳۸۲ ضبط شده است.

۱۳۸۳ – خزان و آرزو – همایون خرم، پرویز یاحقی، جلیل شهناز، احمد عبادی حسین مجیدیان، محمدجواد خداوردی و محمود فرهمند ایرج بسطامی – نواگر / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، بداهه خوانی ایرج بسطامی به همراه بداهه نوازی تار و سه تار حسین مجیدیان، اجرای تصانیفی از ساخته‌های همایون خرم و پرویز یاحقی در آواز دشتی و بیات اصفهان، مقدمه براساس ساختهٔ جلیل شهناز به همراه جهارمضرابی براساس ساخته احمد عبادی

۱۳۸۳ – کنسرت راست پنجگاه – پرویز مشکاتیان – گروه عارف ایرج بسطامی – چهار باغ بانگ / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، حاصل کنسرت ایرج بسطامی با گروه عارف به سرپرستی و آهنگ سازی استاد پرویز مشکاتیان در دستگاه راست پنجگاه، انتشار در دو لوح فشرده، پیش از این مشکاتیان لوح فشردهٔ اول را با صدای علی رضا افتخاری در آلبوم به نام مقام صبر منتشر کرده بود و قطعاتی از لوح دوم نیز در آلبوم افق مهر بسطامی منتشر شده بودند.

۱۳۸۳ – بی کاروان کولی – کیوان ساکت – ارکستر ایرج بسطامی – نواگر / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، در این آلبوم اشعار وحید موحد، ه. ا. سایه، مهدی اخوان ثالث به اجرا شده است، سرپرست ارکستر: کیوان ساکت

۱۳۸۳ – حال آشفته – حسین پرنیا – گروه همایون ایرج بسطامی، رضا رضایی پایور آواز بیستون / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، شامل دو بخش می‌باشد: بخش اول مربوط به کنسرت ایرج بسطامی و گروه همایون در تابستان ۱۳۷۸ در ارگ بم می‌باشد که در آن نسخهٔ دیگری از تصنیف گل پونه‌ها اجرا شده است و بخش دوم با صدای رضا رضایی پایور که پس از درگذشت بسطامی اجرا شده است.

۱۳۸۵ – بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان شماره‌های ۲ و ۳ – پرویز مشکاتیان – گروه عارف ایرج بسطامی، محمدرضا شجریان، شهرام ناظری و… چهار باغ بانگ / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، پرویز مشکاتیان منتخب ساخته‌های خودش را که با صدای ایرج بسطامی اجرا کرده بود را یک بار دیگر در آلبوم‌های بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان ۲ و بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان ۳ منتشر کرد. مجموعه ۳ آلبوم بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان شامل آهنگ‌های ساخته شده توسط استاد مشکاتیان است که با خوانندگان مختلف اجرا کرده و در هر یک از این ۳ آلبوم از اجراهای چند خواننده استفاده کرده است. علاوه بر ایرج بسطامی در این مجموعه آثاری از خوانندگانی چون استاد محمدرضا شجریان و شهرام ناظری به چشم می‌خورد.

۱۳۸۶ – بداهه‌خوانی و بداهه‌نوازی – روح‌الله خالقی، اکبر محسنی بهداد بابایی، محمدجواد خداوردی و کوشان یغمایی – ایرج بسطامی – نواگر / انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، گزیده‌ای از دو کنسرت خصوصی ایرج بسطامی، با سه تار نوازی بهداد بابایی که در بین سال‌های ۷۳ تا ۷۵ ضبط شده است. این اثر شامل تصنیف‌های معروفی چون خوشه چین و یار بیگانه نواز می‌شود.

– کنسرت ایرج بسطامی و گروه همایون (گل‌پونه‌ها ۱) حسین پرنیا گروه همایون ایرج بسطامی آواز بیستون انتشار پس از مرگ ایرج بسطامی، آلبوم تصویری شامل بخش اول یکی از کنسرت‌های بسطامی و گروه همایون در کرج در دستگاه همایون که در زمستان ۱۳۷۸ اجرا شده است، همان طور که می‌دانیم نسخه ضبط شده در استودیوی تصنیف گل پونه‌ها در آلبوم رقص آشفته منتشر شد و در آلبوم حال آشفته و این آلبوم نسخه‌های کوتاهی از اجراهای زندهٔ این تصنیف انتشار یافتند، بخش دوم این کنسرت که کنسرت گل‌پونه‌ها ۲ نام دارد در دستگاه شور می‌باشد و به خاطر عدم رضایت خانواده ایرج بسطامی هنوز منتشر نشده است. این آلبوم مربوط به اجرای بسطامی و گروه همایون در بم (زادگاه ایرج بسطامی) است اما در بخش دوم شادروان بسطامی حضور ندارد. بخش دوم این آلبوم با صدای رضایی پایور اجرا شده و مربوط به همکاری پرنیا و رضایی پایور است. در برخی جاها این آلبوم را به صورت کامل به صدای بسطامی معرفی می‌کنند اما این اشتباه است. نام این آلبوم از تصنیف حال آشفته، با شعر و آهنگ از حسین پرنیا با صدای رضایی پاور گرفته شده که این تصنیف به یاد بسطامی اجرا شده است. بر روی جلد آلبوم بداهه خوانی و بداهه نوازی (بخش سخن ناشر) ذکر شده است که آلبوم بداهه خوانی و بداهه نوازی گزیده‌ای از دو کنسرت خصوصی ایرج بسطامی در بین سال‌های ۷۳ تا ۷۵ می‌باشد. بر روی جلد این نکته نیز ذکر شده است که این اثر مربوط به اوایل فعالیت‌های هنری بهداد بابایی می‌باشد.

کنسرت ایرج بسطامی و گروه همایون در کرج، اجرا شده در زمستان ۱۳۷۸، که کنسرت گل‌پونه‌ها نامیده شده است شامل دو بخش می‌باشد: بخش اول، کنسرت گل‌پونه‌ها ۱) در دستگاه همایون است و انتشار یافته اما بخش دوم، کنسرت گل‌پونه‌ها ۲، که در دستگاه شور اجرا شده می‌باشد به علت عدم رضایت بنیاد فرهنگی هنری بسطامی که توسط خانواده او ایجاد شده است و اداره می‌شود، هنوز انتشار نیافته است.

کنسرت‌ها
– کنسرت با گروه عارف در ایران و اروپا(افشاری مرکب)، آهنگساز: پرویز مشکاتیان
– کنسرت با گروه عارف در اروپا و شرکت در فستیوال جهانی موسیقی روح زمین(مژده بهار)، آهنگساز: پرویز مشکاتیان
– کنسرت راست پنجگاه، آهنگساز و سرپرست گروه: پرویز مشکاتیان
– کنسرت با گروه دستان در دستگاه سه گاه و همایون(بوی نوروز)، ۱۳۷۱ آهنگساز و سرپرست گروه: حمید متبسم
– کنسرت با گروه وزیری در دستگاه راست پنجگاه و آواز ابوعطا(فسانه)، آهنگساز و سرپرست گروه: کیوان ساکت
– بی کاروان کولی – آخرین کنسرت زنده یاد ایرج بسطامی به همراهی گروه وزیری در مایه شور، شوشتری و آواز دشتی – آهنگساز و سرپرست گروه: کیوان ساکت.
– کنسرت گل پونه ها ١ همراه با گروه همایون، در دستگاه همایون، آهنگساز و سرپرست گروه: حسین پرنیا