● محل تـولد: تهـران
زندگینامه، آثـار و سوابق هنری
وی در سال ۱۹۷۸ میلادی، از دانشگاه تورنتو کانادا، در رشته معماری، فارغ التحصیل شد. در سال ۱۹۸۲ میلادی، دوره تخصصی معماری را در آکادمی هنری کرنبورک، در ایالت میشیگان آمریکا، زیر نظر دانیل لیبسکیند گذراند. او فعالیت حرفه ای خود را با تاسیس دفتر ” مهندسان مشاور آکس رونو” در لس آنجلس آغاز و پس از آن با عنوان ” مهندسان مشاور شیردل و کیپنیس” در لندن ادامه داد. این دفتر از سال ۱۳۷۶ خورشیدی و با نام ” مهندسان مشاور شیردل و همکاران” در تهران فعالیت معماری خو را دنبال نمود. بهرام شیردل، علاوه بر انجام پروژه های حرفه ای معماری, به عنوان مدیر و استاد برنامه تخصصی طراحی معماری در مدرسه AA لندن و همچنین به عنوان استاد در “انستیتو معماری کالیفرنیای جنوبی” دانشگاه هاروارد و دانشگاه های دیگری در آمریکا و اروپا به تدریس معماری پرداخته است. معماری او بارها در نشریات و نمایشگاههای مختلف دنیا در معرض نمایش قرار گرفته است. او یکی از ایرانیانی است که در انتهای دهه ۸۰ میلادی توانست هم سو با متفکران بلند آواز اروپایی – امریکایی مباحث مهمی را در حیطه معماری مطرح کند. ایشان تا مقطع کارشناسی در کانادا تحصیل کرد و نیز سابقه حضور در مقام معمار و مدرس معماری در خارج و داخل کشور را دارد. استاد شیردل، به باور منتقدانش تا دهه چهارم زندگی، در جرگه معماران مولف و مطرح جهان به ویژه در رویکرد فولدینگ محسوب میشود ولی دهه آخر فعالیتش به خصوص ۵ سال آخر، زندگی حرفهای او در هالهای از انزوا فرو رفته است. وی تا سال ١٣٧۶ در خارج از کشور در مسابقات مختلف برنده جایزه شده است. گفته می شود بسیاری از چهرههای جوان معماری ایران مانند کامران افشار نادری و رضا دانشمیر در دفتر وی در ایران فعالیت داشتهاند.
وی در سال ۱۳۷۳ خورشیدی بعد از یک مهاجرت طولانی، برای مدت کوتاهی به ایران آمد و در مصاحبه ها و سخنرانی های خود, خبر از شکل گیری جریانی تازه در معماری غرب می داد که متفاوت از آن چیزی بود که در محیط دانشگاهی ایران در دهه ۷۰ خورشیدی به آن می اندیشیدند. بحث اصلی شیردل، شکل گیری “فضای سوم” بود. بحث فضای سوم برای محیط دانشگاهی ایران که در حول و حوش فضای پست مدرن کلاسیسم رابرت ونتوری و تاریخ گرایی لوئی کان و تا حدودی معماری دیکانستراکشن دور می زد، بسیار غیر مترقبه و شوک آور بود. او در مصاحبه ها و سخنرانی های خود سعی در شرح “فضای سوم” داشت. “فضای سوم” مطرح شده توسط وی، چیزی متفاوت تر از مباحث مطرح شده معماری مدرن معماری پیش از مدرن است. او در شرح دیدگاه های خود چنین اظهار کرد: ” معماری من جهان را با تمام خوبی ها و بدی هایش می پذیرد. بدی ها را به خاطر آن که خوبی ها از درونش خارج می شوند، می پذیرد. شیوه کار من یک سبک نیست، کار من لبه ندارد.”
او در جای دیگر نیز می افزاید:” چندان مایل نیستم به معماری به عنوان یک هنر فکر کنم، بلکه در پی آن هستم که بدانم چگونه می توان معماری را به صورت رشتهای علمی در آورد که همانند فیزیک و ریاضیات در تکنولوژی اثر بگذارد و همان گونه که پدیده های علمی به پیشرفت تمدی بشر کمک می کنند, معماری نیز این رسالت را پیدا کند. در همه جوامع این بحث است که آیا هنوز باید گرایش مدرنیسم را ادامه داد یا به معماری پیش از مدرن بازگشت. من یکی را “فضای اول” و دیگری را ” فضای دوم” می نامم. اگر وظیفه ما در معماری تولید فضاست, باید چیزی جز آن دو ایجاد کنیم که آن را ” فضای سوم” نام داده ایم.
مباحث و اندیشه های استاد شیردل را باید در تحولات معماری بعد از دیکانستراکشن و عمدتا معماری فولدینگ جست و جو کرد. او آشنا به مباحث نظری معماری است، ولی نطریه پرداز به معنای اخص واژه نیست و نباید از او انتظار بیان مباحث نظری معماری را داشت. مبانی نظری او در حیطه زیبا شناسی و تحول فرم دور می زند و این زیبایی شناسی, ریشه در تکنولوژی و برنامه های پیشرفته کامپیوتری دارد.
آثـار
– سبک طراحی آثار وی به دستههای زیر بخشبندی میشود:
– استفاده از دیاگرامهای هندسه فولد
– استفاده از دیاگرام فرم آثار هنری
– استفاده از دیاگرام فرم بدون مرکز
پروژه کتابخانه اسکندریه در مصر، تالار همایش “ثارا” در ژاپن، از جمله مسابقاتی است که وی در آن جایزه دریافت کرده است. شیردل در ایران دو پروژه موزه ملی آب ایران را طراحی کرده است. کتابخانه کانسای ژاپن هم از آثار طراحی ایشان است. طرح مسابقه پدیده کیش در ایران، مسابقه بانک توسعه صادرات ایران، طرح توسعه حرم معصومه و سفارت ایران در برزیل، از مسابقاتی است که شیردل در آن موفق به دریافت جایزه در داخل کشور شده است. وی همچنین طراح آثارى چون موزه ملى اسکاتلند، مسابقه تالار همایش نارا، طراحى شهرى در متاپولیس لس آنجلس و… است.
افتخـارات
۱۹۷۹ – دریافت مدال نقره «کریستوفر رن» از انجمن صنفی معماران کانادا و نماینده ملکه بریتانیا
۱۹۹۲ – ۱۹۹۶ – رئیس برنامه طراحی معماری در A.A. لندن
۱۹۹۵ – دریافت نشان طلا برای شهرسازی شهر جدید شانگلیو در چین