غلامحسین نامی

تـولد: ١ شهریور ١٣١۵

محل تـولد: قـم

زندگی‌نامه، آثـار و سوابق هنری
وی لیسانس خود را از دانشکده هنرهای زیبای تهران و فوق لیسانس خود را از دانشگاه ویسکانسین آمریکا دریافت کرد. تاکنون بخش قابل‌ توجهی از فعالیت های ایشان در آموزش هنر صرف شده و باید اذعان داشت: وی سهم به سزایی در راهگشایی مدرنیسم و هنر مدرن به ایران و جهت بخشیدن به آن ایفا کرده است. استـاد نامی از سال ۱۳۴۳ به تدریس هنر در هنرستان ها و دانشکده های هنری پرداخت و همزمان با تعلیم هنر های تجسمی، کتاب های بسیاری در آموزش هنر را نیز نگارش کرده اند که بخاطر همین فعالیت‌های گسترده در آموزش فرهنگ و هنر، از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دریافت نشان درجه یک فرهنگ و هنر (معادل درجه دکتری) نائل آمده است. استاد غلامحسین نامی، عموما در آثار خود به دنیای غیر فیگوراتیو و انتزاعی، سفید – خاکستری علاقه دارند، حتی زمانی که در تجربه های دانشگاهی و بعد از آن، به فیگور و رنگ توجه داشتند. وی با این فضا که خود را از قید رنگ و فرم آزاد کرده بود، کوشید تا ظرفیت حجمی خود را در تناسب های هندسی آشکار کند، و بدین گونه به طراحی حجم های سفید خود دست یافت، گرچه خود می گویند: این حجم ها ماحصل یک اتفاق بود، اما پی گیری این شیوه بیان می دارد که او با این نوع ساختار تجریدی و انتزاعی که تلفیقی برآمده از نقاشی و مجسمه به شمار می آید، سخت سازگار بوده است.

اما در کل می توان آثار ایشان را خارج از کار های فیگوراتیوش به دو دسته تقسیم کرد: خانواده کارهای انتزاعی سفید – خاکستری اش که حدودا از سال ۱۳۴۵ شروع به خلق آنها می کند و حدود هجده سال ادامه پیدا می کند و حاصل آن آثاری در انتزاع محض است که به صورت دو بعدی و سه بعدی خلق شده است. این آثار در عین داشتن فرم بی فرم هستند بیننده را غرق در سفیدی خود می کنند ، که چه می خواهند بگویند چه هستند در پس آنها چه می گذرد همچون فریادی از سکوت همچون نگاهی بی زبان که حرف های بسیار در دل دارد. گروه دوم آثاری هستند که تقریبا هم زمان با این دوره نمود پیدا می کنند و اولین اثر این دوره در سال ۱۳۴۵ خلق شده است که در گنجینه موزه هنر های معاصر تهران نگهداری می شود. امواج خوشنویسی رایج بر ساحل تابلو های نامی هم می رسند و گردش منحنی حروف تابلو های او را تسخیر می کنند و ازدحام هلال های رنگی حروف گاهی کهکشان او را می سازد این حروف پس از مدتی بسیار کوتاه، در آثار کاهگل او نیز پیدا می شوند.

یکی از تاثیرگذارترین دوران هنری استاد غلامحسین نامی، زمانی است که به اتفاق هنرمندانی همچون: مرتضی ممیز، فرامرز پیلارام، مارکو گریگوریان، مسعود عربشاهی، عبدالرضا دریابیگی، سیراک ملکونیان؛ گروه آزاد را تشکیل دادند. این گروه چهار سال فعالیت داشت و چندین نمایشگاه بسیار موفق در ایران و جهان برپا کرد و بسیار مورد توجه منتقدین ایرانی و خارجی قرار گرفت و در زمان حیات خود طوفانی بر پا کرده بود که متاسفانه با اختلاف بین چند تن از اعضای آن منحل شد.

استاد نامی، برای ادامه تحصیل به آمریکا عزیمت کرد و در زمان جنگ تحمیلی به ایران بازگشت. وی می اندیشد این فضای تازه خواستار بیان و شکلی درخور خود است و هشت سالی را بیشتر به تامل و کمتر به نقاشی می پردازد. گرچه در این دوران اتود های خود را از طبیعت ادامه می دهد، اما برای صافی کردن آنها هم جویای فرمی است که هم از زمانه دگرگون شده حکایت کند و هم برداشت خلاقه هنرمند را از زمانه اش انعکاس دهد. نمایشگاه ۱۳۶۷ حاصل تجربه های گوناگون او را به تماشاگرانی عرضه می کند که وی را بیشتر یک نقاش فرم گرا می دانسته اند، نه مفهوم گرا. رنگ اجتماعی تند تابلو های او که بر محوریت خشونت و مرگ و تباهی می تند گروهی از طرفداران نقاش را غافلگیر می سازد، در این آثار کشتگان انقلاب و شهیدان جنگ، گاه به صورت ناتورالیستی، گاه سمبلیک و رازواره، تصویر شده اند، با آتشفشان هایی فعال و خاموش، خانه هایی متروک و فضاهایی ویران و توفانی، که در آفاق می توفد. و در آثار سال های ۱۳۷۰ به بعد، ما با آثار خاکی او سر و کار داریم که به نحوی پیرو تجربه های مارکو گریگوریان است.

از نگـاه دیگران
پرویز کلانتری، نقاش: زمانی که من از دانشکده هنرهای زیبا فارغ التحصیل شدم نامی دانشجو بود، او از‌ همان زمان نمایشگاه برپا می‌کرد ما با هم نیز نمایشگاه‌های مختلفی خارج از ایران از جمله در سوییس و آمریکا برگزار کردیم. تمام لطف نقاشی معاصر گوناگونی آن است، نامی در هنر ایران برای خودش جایگاهی دارد، نام نامی در هنر ایران بلند آوازه است: پارچه‌های سفیدش، آثار گلی‌اش و کالیگرافی‌هایش از آثار معروف او به حساب می‌آیند.

خسرو سینایی، کارگردان و فیلمنامه‌نویس: او بیش از پنج دهه است که در هنرهای تجسمی ایران فعال است و هنوز بدنبال تجربه‌های تازه در آثارش است که این قابل تقدیر می‌باشد. من آثار نامی را بسیار دوست دارم و فکر می‌کنم با توجه به سابقه‌اش در هنر تجسمی ایران هنوز روحیه تجربه کردن فرم‌های تازه را دارد، همانطور که پیش‌تر هم نقش‌های سفید او را شاهد بودیم و امروز می‌بینیم رنگ‌ها چقدر خوب و به جا در آثارش وارد شده‌اند که به جز این نیز نمی‌توان از او انتظار داشت.

– استاد نامی، المان‌های ایرانی را در آثارش بکار می‌گیرد زیرا هر اثری که بخواهد هویت داشته باشد باید با هویت هنرمندی که آن را خلق می‌کند مرتبط باشد. در چند نمایشگاه اخیر نامی آثاری را از او شاهد هستیم که در آن‌ها از خط کمک گرفته و آن را به فرم‌های انتزاعی آثارش نزدیک کرده است.

شهرام ناظری، خواننده و موسیقی‌دان بزرگ ایران در مورد آثار استاد نامی گفت: من موسیقی را در قوس‌ها و زوایای کار نامی حس کردم. آثار او را می‌توان از دیدگاه‌های مختلف مدرنیست، سنتی، شرقی و ایرانی نگاه کرد زیرا خصوصیات همه آن‌ها را در بردارد، من از این نقاشی‌ها صدای ساز می‌شنوم، در واقع آثار ایشان را فرا‌تر از کلیشه‌ها و قالب‌ها می‌دانم.

علیرضا سمیع آذر، مدرس تاریخ هنر معاصر: غلامحسین نامی، یک مدرنیست واقعی است که با آثار و آموزه‌هایش نقش مهمی را در گسترش ارزش‌های زیبایی‌شناسی مدرنیستی در ایران ایفا کرده است.

کتاب‌‌شناسی
۱۳۴۶ – بخشی از کتاب راهنمای نقاشی کودکان – انتشارات وزارت فرهنگ و هنر
۱۳۵۴ – کتاب اصول و پایه طرح – انتشارات کتاب‌های درسی ایران
۱۳۶۴ – کتاب‌ طراحی با قلم و مرکب
۱۳۷۲ – کتاب مبانی هنرهای تجسمی – ارتباطات بصری
۱۳۷۵ – کتاب برگزیده آثار از سال۱۳۴۲ تا ۱۳۷۳ – نشر هنر ایران

فعالیت‌های آموزشی
۱۳۶۵ – ۱۳۴۳ – تدریس هنر در هنرستان هنرهای تجسمی،
۱۳۵۴ – ۱۳۴۷ و ۱۳۶۶ – ۱۳۶۵ – دانشگاه‌های الزهرا (مدرسه‌ی عالی دختران سابق)
۱۳۵۶ – ۱۳۵۲ – دانشکده‌ی هنرهای تزئینی(دانشگاه هنر فعلی)
۱۳۶۶ – ۱۳۵۱ – دانشکده‌ معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت
۱۳۶۶ – ۱۳۶۱ – دانشگاه آزاد اسلامی
۱۳۷۱ – ۱۳۶۶ – فرهنگ‌سرای نیاوران

فعالیت‌های هنری
۱۳۷۸ – دبیر اولین نمایشگاه بین‌المللی طراحی معاصر تهران
۱۳۷۸ – ریاست انجمن هنرمندان نقاش ایران
۱۳۷۹ – دبیر نمایشگاه طراحی معاصرایران – چشم انداز
۱۳۸۲ – رئیس هیئت داوری – یازدهمین دوسالانه‌ آسیایی داکا – بنگلادش

نمایشگاه‌ها
۱۳۴۳ – ۱۳۴۵ – دوسالانه‌ چهارم و پنجم تهران
۱۳۴۶ – دوسالانه‌ پاریس
۱۳۴۸ – ۱۳۴۹ – جشنواره‌ی کانی سورمر فرانسه
۱۳۵۳ – جشنواره‌ بین‌المللی طراحی خوان میرو – اسپانیا
۱۳۵۳ – اولین نمایشگاه بین‌المللی هنر تهران
۱۳۵۶ – نمایشگاه بین‌المللی واش آرت – آمریکا
۱۳۵۵ – ۱۳۵۷ – نمایشگاه بین‌المللی بال سویس
۱۳۷۰ تاکنون – دوسالانه‌های نقاشی ایران – موزه‌ی هنرهای معاصر تهران
۱۳۷۹ – ۱۳۸۱ – دوسالانه بین‌المللی نقاشی جهان اسلام، موزه‌ی هنرهای معاصر تهران

جوایز و افتخارات
۱۳۴۵ – جایزه‌ اول نمایشگاه گروهی هنرمندان ایران، به مناسبت روز مادر، در گالری بورگز – تهران و
۱۳۴۵ – بورس دولت ایتالیا در دو سالانه‌ پنجم – تهران
۱۳۴۶ – دیپلم افتخار نمایشگاه به مناسبت روز مبارزه با بی‌سوادی – موزه‌ ایران باستان – تهران
۱۳۴۷ – جایزه‌ نمایشگاه روز جهانی حقوق بشر – موزه‌ی جدید ایران باستان – تهران
۱۳۴۹ – جایزه‌ ملی دولت فرانسه در جشنواره‌ کانی سورمر – فرانسه
۱۳۵۹ – دو مدال طلا و عضویت رسمی آکادمی هنر ایتالیا
۱۳۶۲ – جایزه‌ مخصوص فرهنگی و هنری بین‌المللی مجسمه‌ پیروزی، از مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی ایتالیا
۱۳۶۲ – مدال طلا از پارلمان بین‌المللی ایالات متحده‌ی امریکا
۱۳۶۳ – جایزه‌ مجسمه شعله‌ی طلایی، از پارلمان بین‌المللی ایالات متحده‌ آمریکا
۱۳۶۳ – جایزه‌ پرچم اروپایی هنر و مدال طلا از آکادمی اروپا – ایتالیا
۱۳۶۴ – جایزه‌ اسکار ایتالیا ۱۹۸۵ – آکادمی ایتالیا
۱۳۶۶ – جایزه‌ نخل طلایی اروپا – آکادمی اروپا – ایتالیا
۱۳۸۵ – جایزه‌ لوح افتخار – بنیاد دانشنامه‌ ایرانیکا – دانشگاه کلمبیا – آمریکا

حضور آثار در موزه‌ها و مجموعه‌ها
– موزه‌ هنرهای معاصر – تهران
– موزه‌ هنرهای معاصر – کرمان
– موزه‌ هنرهای زیبا – کاخ سعدآباد و کاخ نیاوران – تهران
– مجموعه‌ دائمی اینترنشنال هاوس – فیلادلفیا – آمریکا
– دانشگاه تمپل – فیلادلفیا – آمریکا
– موزه‌ هنر میلواکی – آمریکا

چرم مشهد
0 0 رای ها
امتیـازدهی
guest
1 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
رسول روزبه
رسول روزبه
۱ بهمن ۱۴۰۲ ۱۸:۱۹

باعث افتخار ایرانیان هستن

ارسـال پیـام
لطفـا مقـاله یا رزومـه هنـری خود را به این آدرس ارسال کنید: info@artmag.ir
تا دقایقی دیگـر، پاسخ شما ارسـال خـواهد شد.