داریوش مختاری

آذری هستم، اما به دلیل شغل پدرم که نظامی بود، در خرم آباد متولد شدم. در سن ۳ سالگی به بیماری فلج اطفال دچار شدم و اعضای بدنم از هر دو سمت ناتوان شد. با رسیدگی خانواده و درمان های متفاوت، بدنم احیا شد و توانستم بایستم و به کمک عصا راه بروم و برای تحصیل و آینده برنامه ریزی کنم. در سال ۱۳۵۷، وارد دانشکده هنرهای زیبای تهران شدم و مدرک کارشناسی گرافیک را در سال ۱۳۶۴ دریافت کردم. بیش از ۳۰ سال است که به صورت حرفه ای کار گرافیک و حجم سازی را انجام می دهم و تاکنون در نمایشگاه های داخلی و خارجی بسیاری حضور داشته ام و جوایز متعددی دریافت کرده ام. سال ها پیش ازدواج کرده ام و ثمره ازدواجم یک فرزند دختر به نام نیوشا است که دانشجوی رشته روانشناسی است. در حدود ۱۵ جلد کتاب به چاپ رسانده ام که ۱۳ جلد آنها در زمینه گرافیک و ۲ جلد آن شعر است. ۳ کتاب را در دست بررسی و اجرا دارم که یکی طراحی فونت فارسی با ساختار خط بنایی است. دیگری کتاب قرآن به صورت تصویر سازی پوستر که مراحل اصلی آن به پایان رسیده و کتاب سوم طراحی اسطوره های شاهنامه فردوسی، به شیوه تایپوگرافی است. همچنین دو جلد کتاب شعر دارم که عاشقانه های گرافیک نام دارد. در این کتابها، تجربه های سه دهه کار گرافیک را که تبلوری از گرافیک و احساس است در قالب کلام بیان کرده ام. 

وی در بسیاری از نمایشگاه‌های نقاشی، گرافیك و مجسمه‌سازی داخل و خارج از ایران از جمله در كشورهای ژاپن، ایتالیا، چك، لهستان، بلغارستان و سوئد شركت داشته است. از جمله آثار او در زمینه حجم‌های شهری می‌توان به مجسمه نام حضرت علی (ع) در بزرگراه امام علی (ع)، كلمه: خدا، انسان، عاشق از جنس آهن، در ایستگاه مترو در میدان هفت تیر تهران، تندیس‌های شهر و شهروند، در بیست مركز فرهنگی هنری شهرداری تهران و اولین یادمان معلولین ایران كه در پارك ملت نصب شده است، اشاره كرد.

نمایشگاه‌های داخلی

۱۳۵۷ - نمایشگاه گروهی - سالن مولوی - دانشگاه تهران
۱۳۶۰ - دوسالانه پوستر پس از انقلاب - تهران
۱۳۸۰ - نمایشگاه پوسترهای تجربی طراحان ایرانی - تهران
۱۳۸۱ - نمایشگاه نقاشی - گالری سیحون - تهران
۱۳۸۳ - کنفرانس بین‌المللی خطاطی جهان اسلام - تهران
۱۳۸۳ - نمایشگاه هنرنشانه‌های اصفهان - اصفهان
۱۳۸۴ - نمایشگاه هنر قرآنی - تهران
۱۳۸۴ - نمایشگاه هنر معنوی - تهران
۱۳۸۴ - نمایشگاه پوستر پوستر - تهران
۱۳۸۵ - اولین دوسالانه پوستر جهان اسلام - تهران
۱۳۸۵ - نمایشگاه پوستر امام رضا (ع) - مشهد
۱۳۸۵ - دومین نمایشگاه بسم الله - تهران
۱۳۸۵ - دومین نمایشگاه پوستر اسما الحسنی - تهران
۱۳۸۵ - نمایشگاه پوستر برای پوستر - تهران
۱۳۸۵ - نمایشگاه نشانه‌های اصفهان - اصفهان
۱۳۸۵ - دومین دوسالانه بین‌المللی پوستر جهان اسلام - تهران
۱۳۸۵ - پوسترادیان توحیدی - تهران
۱۳۸۵ - نمایشگاه ازتمبر تا جیوه - تهران
۱۳۸۵ - نخستین سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌‌سازی تهران - تهران
۱۳۸۵ - جشنواره بهار ایرانی (پوستر- شعر نیما) - تهران
۱۳۸۶ - سومین جشنواره هنر – ورزش – المپیک - تهران
۱۳۸۶ - یادمان بمباران شیمیایی سردشت - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره تصویر‌‌سازی لغتنامه (خانه) - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره هنر جدید (پایداری) - تهران
۱۳۸۶ - سومین جشنواره بسم الله - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره امام رضا (ع) پوستر - شیراز
۱۳۸۶ - جشنواره بزرگداشت مارکز (پوستر و تصویر سازی) - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره پوسترهای ارمنی کلمه گرافیک - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره بزرگداشت استاد صادق بریرانی - تهران
۱۳۸۶ - جشنواره مجازی نسل دیجیتال - تهران
۱۳۸۶ - روز گرافیک (پوستر) - تهران
۱۳۸۶ - نمایشگاه نشانه‌های انجمن طراحان گرافیک ایران - تهران
۱۳۸۶ - نمایشگاه محمد - مترو - تهران
۱۳۸۶ - دومین سوگواره پوسترهای عاشورایی - تهران
۱۳۸۶ - نمایشگاه زنان نام آور و نان آور - تهران
۱۳۸۶ - نمایشگاه مجازی ۵۵۵ سال تولد گوتنبرگ - سایت رسم - تهران
۱۳۸۷ - نمایشگاه قیچی - گالری لاله - تهران
۱۳۸۷ - نمایشگاه شاهنامه مختاری - گالری ممیز - خانه هنرمندان - تهران
۱۳۸۷ - جشنواره نماز و نیایش - فرهنگسرای نیاوران - تهران
۱۳۸۷ - جشنواره سال نجوم - تبریز
۱۳۸۷ - دبیر اولین جشنواره کاریکاتور و پوستر معلولین - تهران
۱۳۸۸ - سومین دوسالانه جشنواره گرافیک جهان اسلام - تهران

نمایشگـاه‌های خارجی

۱۹۸۵ - نمایشگاه گروهی - ژاپن
۱۹۸۶ - نمایشگاه گروهی - جمهوری چک
۱۹۸۷ - نمایشگاه گروهی - ایتالیا
۲۰۰۶ - نمایشگاه گروهی - سوییس
۲۰۰۷ - نمایشگاه پوسترهای سیاسی جهان (پروپاگاندا) - امریکا
۲۰۰۷ - جشنواره یک جهان یک پرچم - اندونزی
۲۰۰۹ - جشنواره انسان و طبیعت - پرو

جـوایز

۱۹۸۵ - مدال برنز نمایشگاه یومیوری - ژاپن
۱۹۸۷ - مدال نقره نمایشگاه آنکونا - ایتالیا
۲۰۰۲ - اثر منتخب کنفرانس بین‌المللی خطاطی جهان اسلام - ایران
۲۰۰۷ - اثر منتخب نخستین سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌‌سازی تهران - ایران
۲۰۰۷ - اثر منتخب پوستر ادیان توحیدی - ایران
۲۰۰۷ - لوح سپاس – وزارت رفاه و تامین اجتماعی - سازمان بهزیستی - ایران
۲۰۰۷ - تقدیرنامه سازمان فرهنگی هنری شهرداری - تهران - ایران

مجلدهـا

- نشر آثار برگزیده طراحیهای گرافیکی در ۱۲ مجلد
- تهیه آثار برگزیده طراحیهای گرافیکی در ۱۲ سی دی
- چاپ آثار شخصیتهای شاهنامه در ۱ مجلد به نام: شاهنامه مختاری
- اشعار داریوش مختاری به نام: عاشقانه‌های گرافیک داریوش مختاری
- یک جلد اثر فونت دارا به نام: جنبش فونت دارا

تدریس

- مدرس واحد طراحی گرافیک در دانشگاه هنر - تهران

سخنرانی‌ها

۱۳۸۰ - موضوع آشنایی با هنرهای معاصر - دانشگاه شهید رجایی - تهران

آثـار

- طراحی: بسم الله الرحمن الرحیم، که در برنامه‌های نرم افزاری فارسی به صورت فونت ثبت شده است.
- طراحی بیش از ۱۱۲ نشانه شرکت‌های ثبت‌شده طراز اول در ایران
- طراحی بیش از ۱۲ نشانه و مارک ثبت شده در کشورهای اتریش - جمهوری آذربایجان - چین - آفریقای جنوبی - انگلستان و آمریکا

مجسمـه‌ها

- کلمه: خدا - ابعاد ۵ در ۳ متر از جنس آهن محل نصب ایستگاه ۷ تیر مترو - تهران
- کلمه: انسان - ابعاد ۲ در ۲ متر از جنس آهن محل نصب ایستگاه ۷تیر مترو - تهران
- کلمه: عاشق - ابعاد ۲ در ۲ متر از جنس آهن محل نصب ایستگاه ۷تیر مترو - تهران
- ابیاتی چند - ابعاد ۲ در ۷۰ متر از جنس آهن محل نصب ایستگاه مترو بهشت زهرا - تهران
- بنای یادبود مجتمع پتروشیمی عسلویه ابعاد ۲ در ۲ در ۱ متر از جنس آهن و سنگ محل نصب مجتمع پتروشیمی - عسلویه
- «علی (ع)» - ابعاد ۲ در ۲ در ۴ متر از جنس آهن محل نصب ابتدای بزرگراه امام علی (ع) دارآباد - تهران
- تندیسهای شهر و شهروند، در بیست مرکز فرهنگی هنری شهر داری تهران
- اولین یادمان معلولین ایران - پارک ملت - تهران ۱۳۸۸

تصویرسازی 70 شخصیت‌ شاهنامه در قالب پوستر

داریوش مختاری، كار تصویرسازی 70 شخصیت‌ شاهنامه را در قالب پوستر به اتمام رسانده است. وی برای طراحی این پوسترها از تصویرسازی، گرافیك و تایپوگرافی استفاده كرده است. او درباره شیوه كارش در این طراحی‌ها گفته است: در این آثار، از طراحی خط و لوگوتایپ هم استفاده كرده‌ام. یعنی اسامی شخصیت‌های شاهنامه، ابتدا تبدیل به لوگوتایپ و سپس تبدیل به فرم شده است. استاد داریوش مختاری، كار تصویرسازی و تایپوگرافی شاهنامه را بدون حمایت ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و خصوصی انجام می‌دهد اما معتقد است، با همكاری نهادهای دولتی یا خصوصی، كار اتمام این پروژه سنگین، با سهولت و كیفیت بهتری همراه خواهد بود. وی درباره انتخاب شاهنامه برای تصویرسازی هم گفت: شاهنامه آنقدر وزین است كه تصور می‌كنم همه هنرمندان می‌توانند روی این اثر كار ماندگار انجام دهند. من هم خودم را آماده می‌كنم كه این اثر به عنوان آخرین كارم به اثر ماندگاری تبدیل شود. مختاری، طراح مجسمه نام حضرت علی (ع)، درحال طراحی چهار مجسمه بزرگ شهری نیز هست كه قرار است این آثار را برای نصب در میادین بزرگ شهر تهران آماده كند.

دوربین‌های مدار بسته، برای حفاظت از مجسمه‌های شهری

استاد داریوش مختاری معتقد است: همانطور كه برای كنترل ترافیك شهر تهران و تخلفات آن، دوربین‌های مدار بسته در سطح شهر قرار گرفته است؛ برای حفاظت از مجسمه‌های شهری نیز باید چنین اقدامی در پیش گرفت. این هنرمند مجسمه‌ساز، در واكنش به سرقت سریالی مجسمه‌های شهر تهران، طی مصاحبه ای گفت: قطعا این سرقت‌ها جنبه‌های مختلفی دارد و این اتفاق هنوز كالبدشكافی نشده است، به طوریكه دقیقا نمی‌دانیم چه افرادی این سرقت‌ها را و به چه منظوری انجام داده‌اند.! او تصریح كرد: درحال حاضر این تصور مطرح شده كه سرقت‌ها به دلیل آب‌كردن برنز و برنج مجسمه‌ها صورت گرفته است، اما به زعم بنده، داستان كمی پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. مختاری خطاب به مسوولان نظارتی همچون نیروی انتظامی و پلیس تهران گفت: در شرایطی كه برای كنترل طرح ترافیك، دوربین‌های مداربسته در سطح شهر گذاشته می‌شود، می‌توان برای مجسمه‌های شهری كه میراث ملی محسوب می‌شوند، نیز كمی ارزش قائل شد و با چنین ابزاری از آن‌ها حفاظت كرد. وی خاطرنشان كرد: در باره سرقت مجسمه ها، مسأله كوچكی رخ نداده و باید جوانب مختلف آن مورد بررسی قرار بگیرد. 

 مصـاحبه با استاد

در آثارتان بیشتر از چه تکنیک هایی استفاده می کنید؟
من سالهاست که بر روی نوشتار فارسی کار کرده ام و در آثارم بیشتر از سبک اختصاصی خودم، تکنیک خط نقاشی و خط بنایی استفاده می کنم و این حاصل سالها مطالعه و فعالیت در این زمینه است.

انگیزه طراحی تندیس معلولین چه بود؟
از آنجایی که در هیچ کجای کشورمان تندیس و یادمانی از معلولان کار نشده بود، به این فکر افتادم تندیسی از نقوشی بر اساس نشانه های معلولیت های مختلف طراحی کنم. در این تندیس، حتی برای نابینایان، بر روی سنگ گرانیت، به خط بریل، شعر معروف سعدی: بنی آدم اعضای یکدیگرند، حک شده است. دوست داشتم مردم با دیدن آن، حتی برای چند لحظه کوتاه، به فکر معلولین افتاده و به مشکلات آنها فکر کنند.

چه مراحلی طی شد تا به مرحله اجرا برسد؟
این سفارش، از طریق نامه ای به شهرداری، توسط آقای مهندس برجیان، در انجمن علمی فرهنگی معلولان ایران صورت گرفت. طرح نشان داده شد و با موافقت مسئولین شهرداری و ضمن تایید زیبا سازی شهر تهران، پروژه به مرحله اجرا رسید.

چه روزی بهره برداری شد؟ خاطره ای از آن روز دارید؟
دقیقا روز ۱۲ آذر ماه سال ۱۳۸۸، با حضور جمعی از مسئولین سازمان بهزیستی و گروهی از معلولین و مردم پرده برداری شد. قشنگترین خاطره ای که از آن روز در ذهنم مانده، حضور نابینایانی بود که با لمس شعر بنی آدم…، از خوشحالی به هیجان آمده بودند و با صدای بلند، با چیزی شبیه فریاد، این شعر را می خواندند و این منظره نه تنها برای من، بلکه برای کسانی که شاهد این منظره بودند بسیار تاثیر گذار بود.

آیا در آینده تندیس دیگری با موضوع معلولیت از شما خواهیم دید؟
اگر خداوند یاری کند، قصد دارم تندیس دیگری از معلولیت را طراحی و اجرا کنم و آن را به آسایشگاه کهریزک تقدیم کنم. و یکی از برنامه هایم این است که خط بریل را در طرحهایم به کار برده و در جاهای مختلف به معرض نمایش بگذارم.

وضعیت فعلی معلولین را در ایران چگونه می بینید؟
در ایران، بر خلاف کشورهای پیشرفته، معلولیت از طرف مردم جامعه به معلولین تحمیل می شود. من هیچ گاه به معلولیتم به عنوان یک نقص نگاه نکردم و این مانع تحصیل و فعالیت های فرهنگی و اجتماعی من نشد. مناسب نبودن واحد های مسکونی و اداری و ساختار محیط شهری، به مرور اثرات منفی خود را بر روح و ذهن فرد معلول به جا می گذارد، اما می توان با حمایت مسئولین سازمانها، به پررنگ شدن استقلال فکری و حرکتی معلولین کمک کرد.

آیا آثاری دارید که در کشورهای خارجی ثبت شده باشد؟
آثار های زیادی دارم از جمله طراحی بسم الله الرحمن الرحیم، که در برنامه های نرم افزاری بصورت فونت ثبت شده است.

- طراحی بیش از ۱۱۲ نشانه شرکت های ثبت شده ی طراز اول ایران
- طراحی بیش از ۱۲ نشانه و مارک ثبت شده در کشورهای اتریش، جمهوری آذربایجان، چین، آفریقای جنوبی،انگلستان و آمریکا

آیا در نمایشگاه های خارجی هم مقامی کسب کرده اید؟
- مدال برنز نمایشگاه یومیوری ژاپن - سال ۱۹۸۵
- مدال نقره نمایشگاه آنکونا در ایتالیا - سال۱۹۸۷
- اثر منتخب کنفرانس بین المللی خطاطی جهان اسلام - سال ۲۰۰۲
- جشنواره یک جهان، یک پرچم - در اندونزی
- نمایشگاه های گروهی در: ژاپن، جمهوری چک، ایتالیا، سوییس
- نمایشگاه های پوسترهای سیاسی جهان در: پرو پاگاندا آمریکا

به نظر شما امضا کنوانسیون می تواند شرایط معلولین را تغییر دهد؟
داشتن کنوانسیون حقوقی، بهتر از نداشتن آن است. و یکی از مفاد آن، آگاه سازی مردم جامعه نسبت به وضعیت معلولین است. من امیدوارم با مواردی که در کنوانسیون وجود دارد، شرایط به نفع افراد معلول تغییر کند.

در مورد فعالیت های هنری و فرهنگی معلولان چه نظری دارید؟
امیدوار هستم، جامعه به یک سطحی از هوشیاری برسد که فعالیت های فرهنگی و اجتماعی افراد معلول را باور کرده و بپذیرد که یک معلول نیز از حقوق شهروندی برخوردار است و می تواند با استفاده از ظرفیت هایش در زمینه های فرهنگی و اجتماعی مشارکت کند.

طـراحی ۱۵ فونت فارسی جدید

داریوش مختاری، هنرمند طراح گرافیك و مجسمه‌ساز، 15 فونت فارسی جدید، بر اساس خط بنایی طراحی و در كتابی با عنوان: جنبش فونت دارا، منتشر كرد، كه آغازی بر تغییر طراحی خط در معماری جدید محسوب می‌شود. كتاب: جنبش فونت دارا، حاصل سه دهه به كوشش اوست كه این تلاش از دوران دانشجویی وی در دانشكده هنرهای زیبا دانشگاه تهران آغاز شده است. این كتاب دارای 15 فونت فارسی و سه فونت لاتین است كه فونت‌ها بر اساس معماری خط بنایی طراحی شده و قابلیت تایپ متون فارسی و لاتین را داراست. از آن جا كه خط فارسی بر اساس الفبای عربی نگاشته می‌شود این طراحی خط، قابلیت نگارش در متون عربی،‌ فارسی و افغانی را نیز داراست. ویژگی اصلی فونت دارا، جدا نویسی حروف فارسی است كه از این جهت، اتفاق نوینی در طراحی حروف فارسی به شمار می‌آید. این جدا نویسی باعث می‌شود، اتصال حروف فارسی كه غالبا در رسانه‌های ‌امروزی مشكل‌ساز است، برطرف شود. این كتاب، در واقع آغاز ایجاد تغییرات در طراحی خط بر اساس معماری جدید است. خط بنایی، كه از ابتدا برای تزیین دیوار مساجد به كار می رفته، اینك برای نخستین بار به صورت فونت طراحی شده است.

لطفا درباره روند شكل‌گیری و طراحی فونت دارا توضیح دهید؟
همیشه از دوران دبیرستان، دلم می‌خواست خطی را طراحی كنم كه البته طراحی هم كردم و با استفاده از این خط برای دوستانم نامه‌نگاری می‌كردم. بعدها كه وارد دانشگاه شدم خط؛ زیر مجموعه كارهای من شد و هر كاری را انجام می‌دادم، خط پلان اول كارهایم بود، تا بعد از فارغ‌التحصیلی، همچنان خط را دنبال كردم و در پروژه دانشگاهی‌ام نیز خط را با عنوان نشانه‌سازی كار كردم. به هر شكل طراحی‌های بسیاری انجام دادم كه مبنای خط فارسی را تغییر دهم كه این طرح‌ها انبار می‌شد، تا دو سال قبل كه با نرم افزاری آشنا شدم كه می‌توانستم خطم را تبدیل به فونت كنم و قابلیت استفاده برای عموم را فراهم كنم. بنابراین شروع كردم به طراحی و حدود 15 فونت فارسی را طراحی كردم كه شكل آن‌ها به هم نزدیك است، سه خط لاتین هم طراحی كردم كه دو تای آن‌ها بر اساس خط بنایی است و شكل هندسی دارد و خط سوم را نیز با پایه خط سانسكریت هندی تركیب كردم.

ویژگی خاص این فونت‌ها در فارسی و لاتین چیست؟
اتصال در خط لاتین، از زیر است ولی من از محور وسط استفاده كردم و اتصالات را برقرار كردم كه فضای جالبی را ایجاد كرد. در خط فارسی هم خط بنایی را مبنای كارم قرار دادم كه حروف به صورت مجزا نگاشته می‌شود و قابلیت این را دارد كه از راست به چپ و حتی از چپ به راست نوشته شود و این آمادگی را دارد كه برای سیستم‌های دیجیتالی و رسانه‌های جدید پیام رسانی كند. از نظر صنعتی هم قابلیت و اصول خود را حفظ كرده است، نازكی و ضخامت در آن وجود ندارد و همه حروف در تمام قسمت‌های هر كلمه دارای یك ضخامت است.

این فونت‌های فارسی تنها برای فارسی‌زبانان قابلیت استفاده دارد؟
همه كشورهایی كه با رسم‌الخط عربی كار می‌كنند مثل: افغان‌ها، كردهای عراق و كشورهای عربی، می‌توانند از این فونت هم استفاده كنند اما بیشتر این فونت‌ها را برای فارسی‌زبانان طراحی كرده‌ام كه می‌تواند در زمینه پیام‌رسانی رسانه‌های دیجیتالی امروز مورد استفاده قرار بگیرد.

حروفی كه دارای چند شكل هستند مثل: ز، ظ، ض، چطور طراحی شده‌اند؟
برای طراحی حرف ز، تنها یك شكل طراحی كرده‌ام یعنی همان‌طور كه در محاوره‌ فارسی از این حرف به یك شكل استفاده می‌شود در نوشتار هم به یك صورت نوشته می‌شود و حتی زیر و زبر هم ندارد. بر خلاف كتب آسمانی مثل قرآن و كتاب مقدس زرتشتیان اوستا كه باید حتماً‌ هر كلمه زیر و زبر داشته باشد تا آواهای موجود در كلام درست ادا شود، این حروف جدید برای دنیای رسانه‌ای امروز طراحی شده است تا پیام را به سرعت ارسال كند، بنابر این نیازی به زیر و زبر ندارد.

چرا اسم كتاب را جنبش فونت دارا گذاشته‌اید؟
این كتاب كه در تعداد محدود چاپ شد، با دوستانم صحبت كردم كه انجمنی راه‌اندازی كنیم با نام: طراحان خط، كه معیار و مقیاسی برای طراحی خط باشد. معتقدم این كتاب هم تمام شده نیست، بلكه شروع یك اتفاق تازه است و این خطوط می‌تواند مبداء اتفاقی برای طراحی خط در آینده باشد كه طراحان جوان را وارد این گود كند، به همین دلیل اسم این كتاب را جنبش فونت دارا نام‌گذاری كردم كه آغازی باشد برای طراحی خط و تكمیل آن در آینده و دارا هم، ابتدای نام خودم هست که داریوش است. اندیشه تغییر خط از زمان میرزا ملكم خان در ایران وجود داشته است‌ ولی چون همه كسانی كه در این اندیشه بودند، طراح نبودند و بیشتر ادیب و نویسنده بودند، بیشتر به زیر و بم‌های خط تاكید داشتند، اكنون اندیشه تغییرات خط به دست طراحان خط و گرافیك افتاده است و این تفاوت را ایجاد كرده است كه سریع به نتیجه می‌رسد. بنابراین اگر در انجمنی چون طراحان خط، استانداردی را برای خط رعایت كنیم، می‌توان خط‌كش و متری برای ارزیابی خط تعیین كنیم و در نهایت آن را به جامعه ادبی هم سرایت بدهیم.

واكنش طراحان گرافیك نسبت به كتاب شما و طراحی این خطوط جدید چه بود؟
من مدعی نیستم كه كاری تمام شده را ارائه كرده‌ام، بلكه این تنها شروع یك فعالیت جدید در زمینه طراحی خط است و دوست دارم طراحان در ادامه آن شروع به كار كنند تا ضعف كار گرفته شود و در آینده با تكامل این خط شاهد نتایج خوب آن باشیم. واكنش دوستان و همكارانم نسبت به این كتاب نیز برایم جالب بود، همه كسانی كه این كتاب و فونت‌ها را دیدند دو گروه شدند یا شدیداً موافق بودند و یا شدیداً مخالف و هیچ نظر میانه‌ای نشنیدم. اما در نهایت نتیجه این واكنش‌ها برای من بسیار رضایت‌بخش و راضی كننده بود چرا كه این اتفاق باعث شده بود كه در میان طراحان گرافیك مورد ارزیابی و بحث و بررسی قرار گیرد و موافقان در تأیید آن و مخالفان در رد آن سخن بگویند. به هر حال معتقدم وقتی كاری انجام می‌شود، بحث و بررسی هم صورت می‌گیرد. من وحشتی از این واكنش‌ها ندارم و خوشحالم كه اقدام من باعث ایجاد چنین بحث و بررسی‌هایی شده است.

این خطوط خیلی خوانا نیستند و استفاده از آن‌ها بسیار مشكل است با این موضوع چه می‌كنید؟
برای یكی از پیشكسوتان گرافیك ایران نامه‌ای با دو خط نسخ و خط جدید خودم نوشتم، وقتی من را دید گفت با مشقات بسیار توانستم خط تو را بخوانم. من هم در جواب گفتم: 1400 سال است كه ما با این خط آشنایی داریم، نباید انتظار داشته باشید كه یك خط جدید را در عرض یك ساعت به راحتی بخوانید و بتوانید پاسخ دهید. بنابراین ابتدا باید با این خط آشنا شد درست مثل كودكان كه در مدرسه الفبا را ابتدا به سختی و آرام آرام می‌آموزند و در سال‌های بعدی به راحتی با آن می‌نویسند. این خط جدید هم نیازمند آموزش و یادگیری است و بعد از آن به راحتی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

فكر می‌كنید اگر قرار باشد این خط رایج كشور شود چقدر زمان برای تحقق آن نیاز است؟
حتی اگر دولت هم از رواج این خط در جامعه حمایت كند، حدود 12 سال طول می‌كشد كه بتوان به راحتی با آن كار كرد و اگر قرار باشد به همین شكل خودجوش و فردی تكامل یابد، فكر می‌كنم حدود 150 سال طول می‌كشد كه این خطوط جدید جایگاه خود را در جامعه پیدا كنند.

تفاوت این 17 فونت فارسی جدید در چیست؟
به طور مثال، در یك خط نقطه را حذف كردم، در یك خط دیگر به صورت پیوسته كار كردم، در خط بعدی منفرد و جدا جدا كار كردم كه ویژگی همه آن‌ها سرعت و سهولت برای استفاده در رسانه‌های دیجیتالی است ولی با این حال؛ برای تكامل این خط هنوز سه گام دیگر باقی مانده است، گام اول آن به كرسی نشاندن این خط است، گام دوم مثلاً می‌توان نقطه را حذف كرد و یا فرم آن را تغییر داد و در گام سوم به تكامل می‌رسد. برای جا افتادن این نوع خط خیلی دوست دارم با استفاده از آن در یكی از صفحات مجلات گرافیك مطالبی را بنویسم كه حداقل توجه علاقه‌مندان را به خودش جلب كند و به گونه‌ای فرهنگسازی شود البته معتقدم هر بازخوردی هم داشته باشد قطعاً اتفاق خوبی خواهد بود.

در طراحی خود چرا از پیشینه خط بنایی استفاده كردید؟
من خط جدیدی را طراحی كردم كه ریشه در گذشته ما دارد. من نمی‌توانم خطی طراحی كنم كه هیچ ارتباطی با گذشته ما نداشته باشد و یا حتی ما را از گذشته خودمان دور كند، خط بنایی، از تاریخ 1400 ساله در فرهنگ ما برخوردار است بنابراین برای طراحی یك خط ملی باید از این ریشه‌ها استفاده شود.

به نظر شما جایگاه خطوط جدیدی چون خط معلی در هنر خوشنویسی چیست؟
خط معلی، تحولی در خط امروز بود كه حمید عجمی آن را طراحی كرد و خصوصیات خاص خود را دارد اما بیشتر خطی تزئینی است و برای كتابت خاصی طراحی شده است كه البته به نظر من شاهكاری در این نوع خطوط محسوب می‌شود. اما از نظر گرافیكی این خط بر اساس الفبای رایج خودمان طراحی شده است و خط جدید به حساب نمی‌آید، تفاوت كار من این است كه من در زمینه تغییر خط كار كردم.

قرآن را هم با این خط تایپ كرده‌اید؟ چقدر زمان برد؟
بله. من قرآن را هم با این خط جدید تایپ كردم كه مورد توجه برخی از قرآن‌پژوهان قرار گرفت. طراحی این خطوط بدون در نظر گرفتن پیشینه آن، حدود یك ماه به طول انجامید و در مدت زمان كوتاهی نیز تمام قرآن را به این خط تایپ كردم كه آن را به صورت كتابچه درآورده‌ام.

این خطوط جدید را هم جایی ثبت كرده‌اید؟
بله، برای ثبت این خط به وزارت ارشاد رفتم و آن را در شورای عالی انفورماتیك ثبت كردم، در ثبت آثار معنوی هم این خط به نام من ثبت شده است و اكنون برای استفاده عمومی روی اینترنت قابل دانلود است.