سعید راد، بازیگر قدیمی سینمای ایران، دار فانی را وداع گفت.
به گزارش مجله هنر، سعید راد، بازیگر قدیمی و پیشکسوت سینمای ایران از دنیا رفت.
این هنرمند که از مدتی قبل به دلیل زمین‌خوردگی دچار مصدومیت شده بود، به دنبال وخیم شدن وضعیت جسمانی‌اش، در بیمارستان بستری بود که صبح امروز، بر اثر عوارض این مصدومیت، در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
نگاه راد، دختر سعید راد، درگذشت پدرش را تائید و عنوان کرد که وی ساعت ۹:۳۰ صبح امروز اول مرداد، در بیمارستان از دنیا رفته است.
سعید راد، متولد ۴ آبان ۱۳۲۳در تهران، فعالیت بازیگری خود را از پیش از انقلاب اسلامی آغاز کرد.
این بازیگر پیشکسوت، اواخر دهه ۷۰ پس از سال‌ها دوری به ایران بازگشت و با بازی در فیلم «دوئل» احمدرضا درویش، مجددا در سینمای ایران مشغول به فعالیت شد.
«صبح روز چهارم» به کارگردانی کامران شیردل، «خداحافظ رفیق» به کارگردانی امیر نادری، «صادق کرده» به کارگردانی ناصر تقوایی، «سفر سنگ» و «خط قرمز» به کارگردانی مسعود کیمیایی، «عقاب‌ها» به کارگردانی ساموئل خاچکیان، «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و «پایان خدمت» به کارگردانی حمید زرگرنژاد، از جمله آثار این بازیگر در سینما هستند.
«گیلدخت»، «سرزمین مادری»، «ترور خاموش» و «در چشم باد» نیز از جمله سریال‌های هستند که این بازیگر فقید در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است.
مراسم بدرقه پیکر سعید راد، بازیگر پیشکسوت سینمای ایران، چهارشنبه ۳ مرداد ماه، ساعت ۹:۳۰ صبح، از ساختمان شماره ۲ خانه سینما (خیابان وصال جنوبی، نبش کوچه شفیعی) به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) انجام می‌شود.
واکنش ابراهیم حاتمی‌کیا به درگذشت سعید راد
ابراهیم حاتمی‌کیا، کارگردان سینما، در پی درگذشت سعید راد، از او به عنوان یک بازیگر حرفه‌ای یاد کرد و از درگذشت او، ابراز تاسف کرد.
ابراهیم حاتمی‌کیا که در فیلم سینمای «چ» با سعید راد همکاری داشت، در پی درگذشت این بازیگر قدیمی گفت: سعید راد را در فیلم «چ» در نقش تیمسار فلاحی بیشتر شناختم. او بازیگری حرفه‌ای بود که بدون هیج حاشیه‌سازی و با علم به نقشی که به او پیشنهاد شده بود، پذیرفت در این پروژه با ما همکاری کند.
این کارگردان، ابراز تاسف کرد که از حال او در یک سال گذشته بی‌خبر بوده است و در عین حال بیان کرد: البته با توجه به شناختی که از سعید راد داشتم، دوست داشت همیشه شاداب و سرحال با مخاطبانش روبرو شود و طبیعی است که باور کنیم خودش ترجیح داده بود، این روزهای ناخوشی‌اش در بوق و کرنا نباشد و تصویر یک بازیگر استوار در ذهنمان برای همیشه باقی بماند. روح این عزیز سفر کرده شاد.
از خاطرات شیرین «دوئل» تا حاشیه‌هایی که با اسم فردین و وثوقی درست شد
«یادم می آید در اولین نمایش جشنواره‌ای فیلم «دوئل» در سینما سپیده، زمانی که اسم من در اول فیلم آمد مردم با خوشحالی دست می‌زدند و من از خوشحالی اشک می‌ریختم. بعد از سال‌ها دوباره با مردم فیلم می‌دیدم.»
این جملات، بخشی از خاطرات سعید راد، بازیگر معروف فیلم «دوئل» است که پس از سال‌ها دوری با این فیلم گران و پرسر و صدا به سینما برگشت و امروز در سن ۷۹ سالگی از دنیا رفت؛ بازیگری که می‌گفت: «من، سعید راد در واقع سعید احمد حق‌پرست‌راد هستم، چون اسم برادرم حمید بود، از همان بچگی مرا سعید صدا می‌کردند، ولی در شناسنامه اسمم احمد است. متولد محله سنگلج هستم. البته زمانی که پنج ساله بودم پیش پدربزرگ و مادر بزرگم و عموهایم بودم و با آن‌ها از سنگلج به شمیران آمدم. درواقع بچه شمیران هستم.»
راد که از سال گذشته دچار حادثه‌ای در منزلش شد و بعد از آن بهبود پیدا نکرد، در تمام سال‌های عمر خود زندگی سالمی را پشت سر گذاشت، تا به عنوان یک بازیگر استایل و فیزیک قابل قبولی داشته باشد.
او چند سال قبل، در این زمینه گفته بود: بازیگری به هیچ وجه کار آسانی نیست و باید برای این کار حرمت قائل شد. من بعد از این همه سال که کار بازیگری کرده‌ام، هنوز هم درحال یاد گرفتن هستم. البته متأسفانه مسأله‌ای که خیلی به آن توجه نمی‌شود، مراقبت‌های لازمی است که بازیگران باید از خود داشته باشند. بازیگری، یک توانایی نیست که بتوان آن را با آموزش و مطالعه به دست آورد. آن زمان که من شروع به بازی کردم، فقط چهار فیلم ایرانی دیده بودم. بازیگری، باید درون فرد وجود داشته باشد که من از آن به جنم بازیگری یاد می‌کنم. به نظرم اگر در فردی جنم بازیگری وجود داشته باشد، او می‌تواند پس از کشف این توانایی با مطالعه و کار مستمر آن را تربیت کند.
او در دوران کاری خود، در فیلم‌های متعددی بازی کرده و تجربه همکاری با فیلم‌سازان مشهوری را داشت که از بین آن‌ها به ساموئل خاچیکیان، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، احمدرضا درویش و ابراهیم حاتمی‌کیا می‌توان اشاره کرد. او اگرچه در دهه ۶۰ ممنوع‌التصویر شده و از ایران رفته بود، در اواخر دهه ۷۰ با بازی در فیلم «دوئل» درویش به سینما برگشت.
سعید راد، چند سال قبل در گفت‌وگویی، درباره برخی از فیلم‌هایش که جزء آثار شاخص سینمای ایران هم هستند، صحبت‌هایی را بیان کرده بود که همزمان با درگذشت این بازیگر، بازنشر داده می‌شود.
او درباره فیلم «عقاب‌ها» بیان کرده بود: وقتی از سوی ساموئل خاچیکیان، بازی در این فیلم پیشنهاد شد، دیدم چقدر لباس خلبانی به من می‌آید و معتقدم انتخاب بسیار خوبی بود. سناریو خوب و تکنیک بالای خاچیکیان، یکی از امتیازهایی بود که این فیلم از آن بهره برد. علت استقبال مخاطبان از این فیلم هم وجود المان‌هایی بود که تماشاگر با آن‌ها آشنا بود. حدود یک میلیون و هشتصد هزار نفری که به دیدن این فیلم رفتند با جمعیت آن موقع تهران، بسیار قابل توجه بود و خود من هم انتظار چنین استقبالی را نداشتم.
خط و نشان ناصر تقوایی برای «صادق کرده» بدون سعید راد
وی درباره حضورش در فیلم «صادق کُرده» ساخته ناصر تقوایی گفته بود: تهیه کننده این فیلم، موافق حضور من در «صادق کرده» نبود. حتی یکی از بازیگران، برای تهیه‌کننده نوشته بود که اگر سعید راد نقش صادق کرده را بازی کند، دیگر در آن دفتر فیلم بازی نمی‌کند و این حرف باعث رنجش من شده بود. به ناصر تقوایی گفتم، دیگر نمی‌آیم و او در پاسخ به من گفت «یا صادق کرده را تو بازی می‌کنی یا من در آن دفتر فیلم نمی‌سازم» و در نهایت من نقش فیلم را بازی کردم.
او درباره علت مخالفت تهیه‌کننده این فیلم هم گفته بود: به دلیل اینکه بهروز وثوقی، در آن دفتر فیلم‌های زیادی از جمله «گوزن‌ها» و «خاک» را کار کرده بود و این نقش را برای او درنظر گرفته بودند. نقش «تنگسیر» را قرار بود من بازی کنم که به بهروز وثوقی داده شد و انتخاب درستی بود، شاید من نمی‌توانستم به آن شکلی که امیر نادری می‌خواست آن نقش را درآورم. قرار بود در فیلم «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی هم بازی کنم که داریوش ارجمند، آن نقش را بسیار خوب بازی کرد اما اگر من حضور داشتم، به شکل دیگری می‌شد، زیرا من اسلحه وینچستر گرفته بودم و در خانه تمرین می‌کردم که نشد بازی کنم.
وجود مسعود کیمیایی نعمت بود
این بازیگر، با بیان اینکه «سفر سنگ» برای او یک شناسنامه بود، می‌گفت: از مسعود کیمیایی در بازیگری درس‌های زیادی گرفتم. در شروع فیلمبرداری تیپ کُردی درنمی‌آمد و مسعود کیمیایی می‌گفت یک جای کار ایراد دارد، من هم خیلی ناراحت شده بودم. یک دفعه آقای کیمیایی با بلندگویی که در دستش بود با صدای بلند گفت: سعید، مشکل را پیدا کردم، گام‌هایت را بلندتر بردار و درست همان چیزی شد که می‌خواست. این جزئی‌نگری یعنی کارگردان به خوبی صحنه را می‌شناسد. در فیلم «خط قرمز» که یکی از کارهای خوب من است مسعود کیمیایی طوری حرکت‌ها را نقاشی می‌کرد که من به راحتی متوجه می‌شدم باید چه کاری انجام بدهم یعنی من را از یک فضای معمولی درمی‌آورد و به یک آدم عصبی که خون بالا می‌آورد و در حین حال امنیتی بود، تبدیل کرد. در آن زمان، کارگردان‌های خوب زیاد نبودند و وجود کارگردان‌هایی مانند مسعود کیمیایی، نعمت بود.
زنده‌یاد سعید راد، درباره دستمزد بازیگرها در سال‌های دورتر گفته بود: دستمزد محمدعلی فردین، از همه ما بیشتر بود و بعد از او بهروز وثوقی بود و بعد هم من. البته دستمزدها متغییر بود. به عنوان مثال، دستمزدی که من برای فیلم «هدف» به خاطر پورسانت گرفتم از فردین بیشتر بود. زمانیکه فردین ۳۰۰ هزار تومان و بهروز وثوقی ۲۰۰ هزار تومان دستمزد می‌گرفتند، دستمزد من ۱۵۰ هزار تومان بود.
وی درباره فیلم «عقاب‌ها» و اینکه قصه‌ای جدید داشت، گفته بود: در این فیلم سکانسی که من با اسلحه عراقی‌ها را می‌زدم و جمشید هاشم‌پور از هلی کوپتر می‌پرید، خیلی واقعی و طبیعی بود. یادم می‌آید وقتی برای اولین بار در سینما این فیلم را می‌دیدیم زمانی که هاشم‌پور از هلی‌کوپتر می‌پرید مردم دست زدند. مردم در فیلم‌ها قهرمان را دوست داشتند و در مقابل بازی‌ها در فیلم واکنش نشان می‌دادند. متاسفانه در حال حاضر سینمای ما قهرمان ندارد.
درویش برایم فرش قرمز پهن کرد
راد درباره همکاری خود با احمدرضا درویش، در فیلم «دوئل» نیز توضیح داده بود: بعد از ۱۸ سال که در ایران نبودم، وقتی نقش «اسکندر» پیشنهاد شد، دیدم همه چیزش درست است و از همه نظر به من می‌خورد و مجموعه خیلی خوبی برای این فیلم جمع شده بود. احمدرضا درویش روی نقش “اسکندر” بسیار کار کرده بود و اگر غیر از این بود، مردم از آن استقبال نمی‌کردند. آقای درویش من را خیلی دوست داشت و انصافا در فیلم «دوئل» پای من ایستاد. در آن زمان که از من دعوت کرد تا در این فیلم حضور داشته باشم فیلم «متولد ماه مهر» او هم اکران بود که به من گفت «متولد ماه مهر» در سینما آفریقا درحال اکران است، دوست دارم شما این فیلم را ببینید و با کار من آشنا شوید. بعد از دیدن فیلم، به دفتر او رفتم و درباره فیلم با هم صحبت کردیم. درویش در فیلم «دوئل» برای من فرش قرمز پهن کرد. در «دوئل» یک نقش منفی «خُولی منش» چند وجهی که آن را بسیار دوست داشتم، توسط آقای درویش به من داده شد.
سعید راد، با بیان اینکه یکی از بهترین نقش‌هایش «دوئل» بوده، گفته بود: یادم می آید در اولین نمایش جشنواره در سینما سپیده، زمانی که اسم من در اول فیلم آمد مردم از خوشحالی دست می‌زدند و من از خوشحالی اشک می‌ریختم. بعد از سال‌ها دوباره با مردم فیلم می‌دیدم. علوه براین‌ها هدیه تهرانی، در مصاحبه‌ای وقتی از او پرسیده بودند که چرا در فیلم «دوئل» یک نقش بسیار کوتاه را پذیرفته است، گفته بود، حضورم در این فیلم برای خوشامدگویی به سعید راد است. چنین رفتاری فقط از یک بازیگر حرفه‌ای برمی‌آید.
اگر به عقب برگردم باز هم بازیگر می‌شوم
وی در پاسخ به اینکه آیا از روندی که در بازیگری طی کرده، رضایت داشته است؟ گفته بود: اگر به عقب برمی‌گشتم باز هم بازیگر می‌شدم. من هنوز هم تشنه تجربه در بازیگری هستم، سعی دارم فرم بدنم را نگه دارم و هنوز منتظر یک نقش خوبم. معتقدم بودن یک بازیگر، وابسته به حضور مداوم او است و این بودن جلوی دوربین است.
سعید راد، درباره بهترین بازیگران سینمای ایران از نگاه خود هم نقطه‌نظراتی داشت و بیان کرده بود: پیمان معادی، بسیار بازیگر فیزیکالی است و حامد بهداد خوب بازی می‌کند. امیر جدیدی، متین و فوق‌العاده ورزشکار خوبی است که چند نقش بسیار خوب از او دیده‌ام. شهاب حسینی آنقدر خوب بازی می‌کند که جایزه بین‌المللی گرفته است و هدیه تهرانی، بازی‌های درخشانی دارد و همه فیلم‌های او حتی فیلم‌های تجاری‌اش را هم دیده‌ام.
وی همچنین اظهار کرده بود:من فیلم‌های پرفروش زیاد داشتم، اما هیچ وقت چیزی را به خودم نسبت ندادم و معتقدم مجموعه‌ای بودند که من هم در آن حضور داشتم. فیلم‌هایی دارم که رکورد تماشاگر آن را هنوز فیلمی به دست نیاورده است. در عین حال بهترین فیلم‌هایم و آن‌هایی که خودم دوست دارم، شاید کم فروش‌ترین فیلم‌هایم بوده است، مثل تنگنا، صبح روز چهارم، مسلخ که آن‌ها را خیلی دوست دارم و نقش یک نوع ضد قهرمان را بازی کردم. من در سینمای فرم کار می‌کنم، نه سینمای دیالوگ و در این سینما نمی‌توانم مدعی باشم که چقدر تاثیر داشتم. این تاثیر برای کسی است که من را انتخاب کرده و تاثیرات بازیگر در یک مجموعه عوامل خوب می‌تواند مثبت باشد.
مروری بر سریال‌های سعید راد و آخرین همکاری با صداوسیما
سعید راد، هنرمند باسابقه و پیشکسوت ایران که امروز در سن ۷۹ سالگی درگذشت، در چندین سریال موفق تلویزیون حضور داشت. مهم‌ترین نقش سعید راد در قاب تلویزیون، ایفای نقش رضاخان در سریال «در چشم باد» بود و آخرین همکاری این هنرمند در تلویزیون به سریال «گیلدخت» برمی‌گردد.
در ادامه آثار تلویزیونی این هنرمند فقید را باهم مرور می‌کنیم:
آخرین همکاری سعید راد با صداوسیما، سریال «گیلدخت» در سال ۱۴۰۱ بود. این مجموعه تاریخی، به کارگردانی مجید اسماعیلی ساخته شد و سعید راد نقش میرزا رضا را در آن ایفا کرد. سریال «گیلدخت» آبان ماه ۱۴۰۱ از شبکه اول به روی آنتن رفت.
سریال امنیتی «ترور خاموش» نیز از دیگر همکاری‌های راد در تلویزیون بود. این سریال در سال ۹۸ به کارگردانی احمد معظمی، برای شبکه یک سیما ساخته شد. سعید راد در این سریال نقش یک مامور امنیتی را ایفا کرد.
از دیگر آثار ماندگار این هنرمند در تلویزیون می‌توان به حضورش در سریال «در چشم باد» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی اشاره کرد. او در این سریال تاریخی، نقش رضاخان را ایفا کرد. «در چشم باد» سال ۸۸ از شبکه اول به روی آنتن رفت.
سعید راد، همچنین در فاز دوم سریال «سرزمین مادری» کمال تبریزی ایفای نقش داشت. «سرزمین مادری» پس از گذشت سال‌ها از تولید، از شبکه سه سیما به روی آنتن رفت.
سعید راد، در شبکه نمایش خانگی هم سریال «دل» به کارگردانی منوچهر هادی را در سال ۹۸ داشت و در کنار بازیگرانی چون حامد بهداد، نسرین مقانلو، بیژن امکانیان، افسانه بایگان و یکتا ناصر ایفای نقش داشت.
همکاران تحریریه سایت مجله هنر، درگذشت و فقدان این بازیگر ارزشمند سینما را به خانواده ایشان و اهالی سینما تسلیت می‌گویند.
